پاسخ: امام‌حسین و امام‌مهدی علیهماالسلام هر دو پیشوای معصوم و از اوصیای پیامبراکرم صلیاللهعلیهوآله هستند بنابراین خط مشی واحدی دارند. مهم‌ترین هدف مشترک این دو قیام عبارت است از؛ ظلم‌ستیزی و اصلاح مفاسد اجتماعی.
امام حسین علیه‌السلام در تبیین اهداف قیام خود می‌فرماید:
«انّما خرجت لطلب الاصلاح فی امّة جدّى، ان اريد آمر بالمعروف و انهی عن المنكر و اسير بسيرة جدّى على‌ابن‌ابى‌طالب علیه‌السلام»؛(1) «همانا من به منظور ايجاد اصلاح در امت جدم، رسول خدا صلیاللهعلیهوآله قيام كردهام. مىخواهم امر به معروف و نهى از منكر كنم و به سيره و روش جد و پدرم عمل نمايم».
حضرت امام حسين علیه‌السلام، شخصا از تحقق اهداف خود توسط فرزندش حضرت مهدى علیه‌السلام، اينگونه خبر میدهد: «لو لم يبق من الدنيا الّا يوم واحد، لطوّل اللّه عزّوجل ذالك اليوم حتّى يخرج من ولدى فيملاها عدلا و قسطا كما ملئت جورا و ظلما»؛(2) «اگر از عمر دنيا يك روز باقی باشد، خداوند آن روز را چنان طولانی می‌گرداند كه مردى از فرزندان من قيام كند و دنيا را پس از آن كه از ظلم و ستم پر شده بود، پر از عدل و داد نمايد».
بنابراین در حكومت جهانی حضرت ولی عصر علیه‌السلام، ثمره اصلی قيام كربلا، دیده می‌شود و با تحقق اهداف انبيا و اوصیای الهی، بشریت، طعم واقعی عدالت، امنيت و سعادت را خواهد چشيد.
پرسش: چه تشابهی بین یاران امام حسین و امام مهدی علیهماالسلام وجود دارد؟
پاسخ: در به ثمر نشاندن اهداف امامان معصوم، یاران ایشان جايگاه و نقشی اساسی دارند و بدون آنان، حركت و تلاش امامان نيز بینتيجه خواهد ماند. یاران امام حسین و امام مهدی علیها‌السلام وجوه مشترک بسیاری دارند ازجمله؛ معرفت بالا نسبت به خداوند متعال، عبادت و معنویت، زهد نسبت به دنیا، وظیفه‌شناسی، بصیرت و دشمن‌شناسی، تلاش خستگی‌ناپذیر، روحیه شهادت‌طلبی و... اما ازمهم‌ترین وجوه اشتراک یاران این دو امام بزرگوار، کسب بالاترین درجات معرفت به جايگاه و شخصيت امام‌شان است که این معرفت، دو ثمره به همراه دارد: محبت و اطاعت.
عشق و محبت یاران به حضرت مهدى عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف به قدری است که روایات در وصف ايشان گفتهاند: «يحفّون به يقونه بأنفسهم فی الحروب»؛(3) «در ميدان رزم، گرد وجود او (حضرت مهدى عجّ) می‌چرخند و با جان، حفاظتش می‌كنند». ثمره ديگر معرفت امام، اطاعت است. همان‌طور که اباعبداللّه علیه‌السلام در توصيف یاران خود می‌فرمايند: «فانّی لا اعلم اصحابا اولی و لا خيرا من اصحابی»؛(4) «همانا من يارانی والاتر و بهتر از ياران خود، سراغ ندارم».
در نهضت حضرت حجت علیه‌السلام نيز از سيصد و سيزده نفر به عنوان ياران خاص، ياد می‌شود كه كاملا مطيع و شيفته امام خود هستند و در مدح ایشان گفته شده «هم اطوع له من الامة لسيّدها»؛(5) «آنان نسبت به مولاى خود، مطيعتر از كنيز هستند».
پرسش: آیا ممکن است که منتظران امام مهدی علیه‌السلام هنگام ظهور مانند کوفیان عمل کنند؟
پاسخ: این امکان وجود دارد افرادی که قبل از ظهور ادعای جان‌فشانی برای امام زمان علیه‌السلام را دارند، در عمل، فاقد سرمایه معنوی و معرفتی لازم برای یاری امام، هنگام ظهور باشند؛ بنابراین لازم است که منتظرین واقعی در حالت ترس و امید خود را برای ظهور حضرت، آماده کنند.
حسن‌بن‌ابی‌ساره گويد: از امام صادق علیه‌السلام شنيدم که فرمود: «مؤمن ايمانش كامل نمي‌شود تا اينكه داراى حالت خوف و رجا [هر دو] باشد و اين حالت ترس و امید در صورتی تحقق می‌یابد و از ادعا خارج می‌شود كه انسان در كارهاى خود آثار خوف و رجا را مشاهده نمايد؛ یعنی براى آنچه كه از آن مي‌ترسد و يا به آن اميد دارد عمل كند».(6(
بنابراین نگرانی از اینکه مبادا لیاقت یاری ایشان را پیدا نکنیم، ما را از یاری حضرت ناامید نکند؛ بلکه موجب شود، معرفت و بصیرت‌مان را بالا برده و خود را برای یاری حضرت در سخت‌ترین شرایط آماده کنیم؛ این نگاه به طور قطع برای ما سازنده خواهد بود و ما را درصف یاران واقعی ایشان قرار خواهد داد.
اما باید دانست، بسیاری از کسانی كه حاضر به همكارى با امام حسين علیه‌السلام نشدند، انسانهايی به ظاهر متدين بودند كه نماز می‌خواندند، قرآن تلاوت میكردند، روزه میگرفتند و به حج میرفتند؛ اما وقتی امام زمان‌شان در هشتم ذى حجه، مكه را به سمت كوفه ترك كرد، آنها به سوى منا و عرفات رفتند... . اين مسئله، تهديدى بسيار جدى براى ما است که مبادا غافل از فرمان امام عصر عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف و سرگرم دنيا و يا حتی غرق در عبادت، بدون اطاعت از ولايت باشیم.(7(
پی نوشت:
1. بحار الانوار، ج 44، 329.
2. كمال الدين و تمام النعمة، ابوجعفرمحمدبن‌على‌بن‌الحسين( شيخ صدوق)، دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1358 ق، ج 1، ص 317.
3. بحارالانوار، ج 52، ص 308.
4. همان، ج 44، ص 392.
5. همان، ج 52، ص 308. 6. همان، ج67، ص: 392. «لَا يَكُونُ الْعَبْدُ مُؤْمِناً حَتَّی يَكُونَ خَائِفاً رَاجِياً وَ لَا يَكُونُ خَائِفاً رَاجِياً حَتَّی يَكُونَ عَامِلًا لِمَا يَخَافُ وَ يَرْجُو».
7. ر.ک. از فرات تا فرات، ج1،ص: 108
پرسش: حضرت مهدی علیه‌السلام، چگونه انتقام امام‌حسین علیه‌السلام را خواهد گرفت؟
از روايات فراوانى استفاده مىشود حضرت مهدى علیه‌السلام هنگام قيام جهانى خود، از ستمگرانى كه به خاندان او و بشريت ستم كردند، انتقام خواهد گرفت؛ بدينسبب است كه يكى از لقبهاى آن حضرت، منتقم است. ( الغيبة للنعمانی؛ ص 93؛ شيخ‌صدوق، كمال‌الدين و تمام‌النعمة، ج 1، ص 252، ح 2)
البته انتقام حضرت از ناحيه خداوند و به معناى مجازات کافرین و ظالمین در برابر اعمال خلافى است كه انجام داده‌اند یعنی خداوند، به وسيله حضرت مهدى عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف از كافران، دشمنان اهل‌بيت و انساننماهای خون آشام، انتقام مىگيرد.
یکی از معانی انتقام خون امام‌حسین و دیگر مظلومان، این است که با نابودی کامل اهل فساد و ظلم، در نهایت انتقام مظلومان تاریخ از ظالمان گرفته می‌شود و ستمگران، شکست خواهند خورد و زمین از لوث وجودشان پاک می‌گردد.(ر.ک: بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲، ص۳۱۳، ح۶(
معنای دیگر انتقام از قاتلان ائمه، با «رجعت» تحقق می‌یابد؛ رجعت از عقاید مسلّم شیعه و به معنای زنده‌شدن بعضی از مردگان و بازگشتن به دنیا در دوران حکومت عدل الهی است. بنا بر این عقیده، دو گروه از انسان‌ها، تا قبل از قیامت، به دنیا برمی‌گردند تا در همین دنیا نیز مقداری از نتیجه عمل خود را ببینند: دسته اول، انسان‌های بسیار نیک و دسته دیگر، انسان‌های بسیار بد! طبق این عقیده، ستم‌کنندگان به خاندان پیامبر، زنده می‌گردند و از آنان انتقام گرفته می‌شود. (ر.ک: همان، ج۵۲، ص۳۸۶؛ ج۵۳، ص۱۲؛ ج۵۳، ص۷۶، ح۷۸)
البته باید توجه داشت که کافران ستمگر به اجبار، رجعت کرده و بدون اینکه اختیارعملی داشته باشند از ایشان انتقام گرفته می‌شود و به سزای دنیایی خود می‌رسند. گرچه جزئیات در چگونگی انتقام گرفتن از دشمنان امام حسین علیه‌السلام بر ما پوشیده است اما انتقام از ایشان قطعی است. طبق روایتی از امام صادق علیه‌السلام: از اولین رجعت‌کنندگان، امام‌حسین علیه‌السلام و یاران ایشان و یزیدیان کربلا هستند تا از آنها انتقام بگیرند؛ همان‌طور که حضرت ویارانش را به شهادت رسانده بودند». ( بحارالانوار، ج53، ص7)
پرسش: آیا می‌توان از طریق محبت و عزاداری بر مصائب امام حسین علیه‌السلام به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه نزدیک شد؟ چگونه؟
پاسخ: روابط عاشقانه و خالصانه ميان تمامى معصومين، به حدى است كه مىتوان گفت بسيار بالاتر از حدّ روابط انسانهاى عادى است؛ چرا كه عشق و عطوفتى كه معصومين نسبت به يكديگر داشتهاند، رنگ الهى داشت. براى مثال، رابطه خاصى كه ميان حضرت على علیه‌السلام و پيامبر صلیاللهعلیهوآله يا حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها برقرار بود را هرگز نمىتوان در محدوده روابط خويشاوندى محصور كرد.( از فرات تا فرات، ج2، ص: 110)
امام عصر علیه‌السلام، تعجيل در فرج خود را با عزادارى بر امام حسين علیه‌السلام پيوند زده است: «انّى لادعوا المومن يذكر مصيبة جدّى الشّهيد ثم يدعوا الىّ بتعجيل الفرج و التّاييد»( مكيال المكارم، محمد تقى موسوى اصفهانى، ج 2، ص 46)؛ «همانا، من براى فرد مؤمنى كه مصيبت جد شهيدم را به ياد آورد و سپس تعجيل در فرج و تأييد من را از خدا بخواهد، دعا خواهم كرد».
عبارات نقل شده از حضرت مهدى عج‌الله‌تعالی‌فرجه در رثاى امام حسين علیه‌السلام در زیارت ناحیه مقدسه، چنان سوزناك است كه درك آن، از توان انسان خارج است و نشان‌‌دهنده عمق حزن و اندوه ایشان بر مصائب عظیم وارده بر جد بزرگوار و خاندان عصمت است. (ر.ک. بحارالانوار، ج 101، ص 317- 328(
همچنان‌که حضرت در تشرفی که سید احمد رشتی موسوی به خدمت ایشان رسیده بود، به او فرمودند: «شما چرا عاشورا نمىخوانيد؟ عاشورا! عاشورا! عاشورا!» سه مرتبه. ( نجم الثاقب در احوال امام غايب(عليه السلام)، ج2، ص: 714)
و چه زیباست که در زيارت امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا، نیز فرج حضرت را می‌خواهيم و می‌گوییم: «أن يرزقنى طلب ثارك مع امام منصور من اهل بيت محمد صلیاللهعلیهوآله»؛ «از خداوند مىخواهم كه خونخواهى تو را همراه با امامى كه از اهل‌بيت پيامبر عليهم السّلام است، نصيب من فرمايد». شاید سفارش حضرت به خواندن عاشورا از آن جهت است که منتظران واقعى مهدى موعود عج‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، پيروان و معتقدان به قيام و فرهنگ عاشورا هستند و باید پای مدرسه عاشورائیان، دوستى و ولايتپذيرى مواليان ائمه عليه‌السّلام و تبرّى از دشمنان آنها را بیاموزند و مکرر با جان و دل بگویند: «انى سلم لمن سالمكم و حرب لمن حاربكم و ولى لمن والاكم و عدو لمن عاداكم».
امان 52-53 - مهدیه سعیدی‌نشاط سطح 3 کلام اسلامی
