کتاب «دیدار در عصر غیبت؛ از نفی تا اثبات» نوشته
دکتر جواد جعفری (پژوهشگر و مدرس مباحث مهدویت) اثری پژوهشی است که دربرگیرنده معرفی و ارزیابی دیدگاههای گوناگون در رابطه با امکان دیدار با امام مهدی علیهالسلام در زمان غیبت کبرا بوده و به ابعاد گوناگون این مسئله در جغرافیای دروندینی میپردازد.
نویسنده، در ابتدای کار موضوع اثر خود را محدودتر کرده و به طور مشخص به بررسی امکان ملاقات با امام عصر در زمان غیبت کبری در وضعیت بیداری ـ نه در خواب و مکاشفه ـ میپردازد. او در این کتاب، میکوشد تا با رویکرد و سبکی پژوهشی، ابتدا گزارش کاملی از دیدگاههای گوناگون درباره موضوع ملاقات با امام موعود در عصر غیبت را در اختیار خوانندگان قرار داده و سپس نتیجه بررسی دلایل کسانی که این موضوع را انکار کرده و ناممکن میشمارند را اعلام نماید. این کتاب در چهار بخش کلیات، اثبات ملاقات، پاسخ اشکالها و ضمایم (حکایتهای دیدار) سامان گرفته و در ابتدای آن، توضیحاتی درباره اهمیت موضوع ملاقات با امام در عصر غیبت و کارکردهای مثبت و منفی گفتگو از آن، بیان شده است. همچنین، به پیشینه تحقیق درباره این موضوع و پرسشها، فرضیه و روش تحقیقی که در این پژوهش تعریف شده، اشاره شده است.
با وجود آنکه نویسنده مخاطب خاصی برای کتاب خود معرفی نکرده است، میتوان مخاطبان اصلی این اثر را طلاب و پژوهشگرانی درنظرگرفت که به پیگیری یک موضوع در منابع دینی علاقمندند. با این وجود، کتاب برای مخاطبان عام نیز قابل استفاده است و توضیحات و رهیافتهای آن در طرح بحث و نتیجهگیری از آن، برای هر یک از علاقمندان به مباحث مهدویت مفید و جذاب خواهد بود. همچنان، که از عنوان کتاب برمیآید، نویسنده درصدد اثبات اندیشهای مشخص (امکان دیدار با امام در غیبت کبرا) است که به طور روشن میتوان آن را در خاتمهای که بر پژوهش خود نگاشته، ملاحظه کرد: «ملاقات با امام عصر علیهالسلام در غیبت کبرا در بیداری، امکان دارد و واقع هم شده، اما تعداد آن نادر و محدود است. ملاقات اختیاری نیز به این معنا که در اراده افراد باشد و هرگاه بخواهند بتوانند به محضر امام برسند یا پیامی را از طرف کسی به امام برسانند، امکان ندارد... روایتی وجود ندارد که دیدار را نفی کند و معنای توقیعی که مدعی مشاهده را کاذب میخواند، مربوط به مدعیان نیابت خاص یا مدعیان ظهور است. همچنین معلوم شد ما در عصر غیبت مأمور به ملاقات با امام نیستیم. از اندیشمندان شیعه هیچکس منکر امکان و وقوع ملاقات در دوران غیبت کبرا نشده است و انتسابهای موجود نارواست. اگر چهارچوب بحث ملاقات دقیقاً تبیین گردد، پذیرش ملاقات، سبب رواج خرافات و رونق بازار شیادان نمیشود و میتوان از پیامدهای منفی دیدار جلوگیری کرد. افزون بر این، برخی از ملاقاتها سند معتبری دارند و نمیتوان آنها را به هیچوجه رد کرد».
سیدعلی حسینی ـ دوماهنامه امان شماره 50