نشریه امان

حوادثی که در رابطه با نشریه شارلی ابدو اتفاق افتاد، یک بار دیگر سؤال اساسی و مهمی‌ را پیش روی شهروندان و مقامات اروپایی قرار می‌دهد؟ اینکه اسلام چیست و چرا باید از آن ترسید؟
از زمانی که نشریه دانمارکی برای اولین بار کاریکاتوری از پیامبر اسلام را به چاپ رساند، از زمانی که یک نماینده پارلمان هلند، فیلمی‌ به نام فتنه درباره خطر اسلام در اروپا ساخت و از زمانی که یک کشیش گمنام آمریکایی، تصمیم به سوزاندن آیات قرآن گرفت، هنوز مدت زیادی نمی‌گذرد. اکنون در اروپای بعد از تیراندازی شارلی ابدو، حتی طرح ایجاد قسمت «بدون مسلمان» در هواپیما‌ها هم روی میز قرار گرفته است تا به مسافران اطمینان داده شود که در قسمتی که شما نشسته‌اید، مسلمانی حضور ندارد که بخواهد شما را تهدید کند.
بگذارید کمی‌ دقیق‌تر به اروپای فعلی نگاه کنیم؛ در آلمان، قطب اقتصاد اروپا با رشد منفی جمعیت، هر روز تعداد مسلمانان بیشتر می‌شود. اکثر مسلمانان ساکن در آلمان، مسلمانانی از ترکیه هستند که اکثر مساجد و مراکز اسلامی‌ آنجا را اداره می‌کنند. به تازگی یک ضرب‌المثل بامزه و در عین حال عجیب در آلمان شنیده می‌شود که «آلمان جای خوبی است، فقط هنوز کمی‌ آلمانی در آن باقی مانده است». این ضرب‌المثل، به کم شدن جمعیت آلمانی و زیادشدن جمعیت مسلمانان ترک اشاره دارد. به همین دلیل است که دولت آلمان، قانون منع حجاب را در مراکز دولتی خود به اجرا درآورده است.
زمزمه گوشت حلال، به تمام انگلستان رسيده است و ديگر همه می‌دانند که آينده انگلستان، در کنار آمدن با اسلام رقم می‌خورد. در پايتخت اين کشور، اگر سرى به بعضی از محله‏‌ها بزنيد، اصلاً نمی‌‏توانيد باور کنيد که اينجا لندن است؛ از مغازه‏‌هايی که اجناس حلال می‌‏فروشند تا برگزارى مراسم عزاداری زنانه، که در کوچه و خيابان‌هاى اين پايتخت اروپايی، خودنمايی می‌‏کند. حتی کار به جايی رسيده که کليساى انگلستان، در فکر صدور دستور منع توزیع گوشت حلال است.
به فرانسه می‌رویم؛ قلب فرهنگ و هنر اروپا و جایی که بیشترین جمعیت مسلمان را در خود جای داده است. در اینجا، سخن از ممنوعيت پخش اذان در فضای عمومی‌ است.
در وضعیتی که تا پنجاه سال آینده، مسلمانان در اکثریت قرار می‌گیرند، همه چیز در حال تغییر است؛ کافی است به تیم ملی فوتبال فرانسه نگاه کنیم؛ دیگر پیدا کردن یک فرانسوی در میان بازیکنان دشوار شده و تمام تیم، پر شده از مهاجران مسلمانی که دو و یا حتی سه ملیتی هستند. در این کشور، بيش از شش میليون مسلمان زندگی می‌‏کنند که هر روز به تعداد آنان افزوده می‌‏شود. آنان نيروى کار جوان و بااستعدادی هستند که به آرامی همه پست‏‌هاى کليدى را به دست خواهند گرفت. از سوى ديگر، رشد سریع اسلام در ميان خود فرانسويان نیز به حد بالاى خود رسيده است؛ فرانسويانی که ديگر تمايلی به زندگی به سبک غربی ندارند و سبک زندگی جديدی را می‌‏جويند؛ چیزی که در سبک زندگی اسلامی‌ با آن آشنا شد‌ه‌اند.
آمریکا نیز داستان خودش را دارد؛ در آنجا، رشد اسلام را دیگر نمی‌توان از تعداد افراد تازه مسلمان شده فهمید. باید به سراغ انجمن‌ها، کتابخانه‌ها، مساجد و پایگاه‌های اجتماعی رفت که مسلمانان، به عنوان آجر‌های بنای جامعه اسلامی‌ در آمریکا، در آن‌ها فعالیت می‌کنند. اگرچه می‌توان سری هم به تالار افتخارات ان.بی.ای زد و از فهرست بلندبالای ستارگان مسلمان در تاریخ لیگ بسکتبال ایالات متحده متعجب شد.
با این اوصاف، طبیعی است که غربیان، هر از چند گاه، حداقل برای تسکین نگرانی خود از گسترش اسلام دست به کار شوند و طرح و توطئه‌ای بچینند. آن‌ها هنوز از اين راه حل قديمی استفاده می‌کنند: نشان‌دادن تصويرى از اسلام که با ترور، وحشت و خشونت همراه است؛ اما معلوم نیست این راه حل در میان انبوه ابزار‌هاى ارتباطی و شبکه‏‌هاى اجتماعی جدید که ارتباط مستقیم مردم غرب با اسلام را ممکن می‌سازند، تا کجا می‌تواند به کار آید. با این نگاه، پروژه آينده غرب، نه اسلام هراسی که اسلام پذيرى است؛ اینکه نقش غربیان در تمدن جهانی اسلام در آینده چیست؟

سعید فلاحی ـ دوماهنامه امان شماره 51