دراین سطور بر آن شدیم تا به مناسبت ایام بزرگداشت بسیج و روحیه مهدوی که بر این مجله حاکم است، مطالبی را هرچند مختصر درباره این ادامه دهندگان راه و سیره امام و شهدا، بسیجیان مخلص و سربازان بینشان امام زمان(عج) که بدون تکلّف و توقع، دور از هیاهوها و جنجالهای شهری، به دورترین و محرومترین نقاط کشور کوچ کرده و به فعالیتهای عمرانی و فرهنگی میپردازند، بیان کنیم.
ماهیت اردوی جهادی
اردوهای جهادی، تلفیقی زیبا از دو مفهوم ارزشمند هجرت و جهاد میباشد که در قرآن و روایات ائمه معصومین علیهم السلام به این دو مفهوم ارزشمند توجه ویژهای شده، تا جایی که در هشت آیه از آیات قرآن کریم، واژه جهاد و مهاجرت در کنار هم آورده شده است.
درفضیلت مجاهدان و مهاجران از سایرین به دو آیه زیر اشاره میگردد: « فَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَه ». « وَ مَن یخْرُجْ مِن بَیتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلی اللّهِ وَكَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا .» در آیه اول اشاره به فضیلت و برتری مجاهدین بر کسانی که در خانه نشسته و در شهر ماندهاند را بیان میفرماید و در آیه دوم میفرماید: «اگر کسی که به عنوان مهاجرت به سوی خدا و پیامبرش از خانه بیرون رود و بمیرد (اگر ابتدای هجرتش هم باشد، به مقصد هم نرسیده باشد) خداوند پاداشش را میدهد». این مطلب از جمله «وقع اجره علی الله» به خوبی فهمیده میشود، همین که قدم اول را بردارد اجرش با خداست.
«هجرت» از ریشه هجر به معنای جدا شدن و ترک کردن چیزی است.گاهی از مکانی به مکان دیگراست و گاهی سیر از مرحلهای به مرحلهای دیگر است و از دیر باز موجب تحولات عظیم فرهنگی و اجتماعی و سیاسی جوامع بشری بوده است. در اهمیت هجرت همین بس که مبدأ تاریخ مسلمانان هجرت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه میباشد.
مهاجر، از خود گذشتهای است که از قید و بندهای اسارت و تعلقات این دنیایی خود را آزاد کرده و همچون پرندهای سبک بال در آسمان اخلاص پرگشوده و از خود به سوی محبوب پرواز میکند.
«جهاد» از واژه جهد بوده، به معنای مبارزه و پیکار در راه خدا میباشد. مجاهد، ایثارگری است که با جهد و کوشش بسیار در میدان نبرد با از خودگذشتگی همچون شمعی فروزان میسوزد، آب میگردد و محیط اطراف خود را روشن میسازد. در اردوی جهادی این دو مفهوم به زیبایی با روحیه بسیجی ـ که از دوران دفاع مقدس برای ما به ارمغان مانده است ـ تلفیق میگردد.
دانشجو و طلبه جوان و بسیجی در ایام فراغت از تحصیل به تفریح و استراحت با عشق و شعور در قالب گروههای دانشجویی اردوهای هجرت از شهر به دورترین مناطق محروم رفته و به فعالیتهای عمرانی ـ فرهنگی پرداخته و با لمس مظلومیت و چشیدن طعم محرومیت، روحیه عدالت خواهی را در خود تقویت مینماید. این حرکت نورانی و پویا دارای برکات فراوانی است که به برخی از آنها اشارهای گذرا میشود:
1. آماده سازی زمینههای ظهور؛
از شاخصههای عصر ظهور و دولت عدالت محور مهدوی، هجرت وجهاد وآباد سازی مناطق محروم میباشد.
« یفَرِّقُ المَهدِی(عج) اَصحابَهُ فی جَمیعِ البُلدانِ ، وَ یامُرُهُم بِالعَدلِ وَ الاِحسانِ ، وَ یجعَلُهُم حُکّاماً فِی الاَقالیمِ ، وَ یامُرُهُم بِعُمرانِ المُدُنِ؛ حضرت مهدی علیه السلام یارانش را در همه شهرها پراکنده میکند و به آنها دستور میدهد که عدل و احسان را شیوه خود سازند و آنان را فرمانروایان کشورهای جهان گرداند و به آنها فرمان میدهد که شهرها را آباد سازند».
شرکت کنندگان در اردوهای جهادی، با حضور در این مناطق، هم به سیره معصومین علیهم السلام عمل کردهاند و هم اطاعت از امر حضرت را قبل از ظهور تمرین مینمایند.
2. فرهنگسازی؛
3. خودسازی؛
4. مطالبهگری؛
5. محرومیتزدایی.
کلام آخر
در پایان، کلام را با فرمایش حضرت امیر، علی علیه السلام زینت بخشیده و به اتمام میرسانیم: «پس از ستایش پروردگار، جهاد در راه خدا، درى از درهاى بهشت است، كه خدا آن را به روى دوستان خصوصی خود گشوده است. جهاد، لباس تقوا، و زره محكم، و سپر مطمئن خداوند است، كسى كه جهاد را ناخوشایند دانسته و ترك كند، خدا لباس ذلّت و خوارى بر او مىپوشاند، و دچار بلا و مصیبت مىشود و كوچك و ذلیل مىگردد، دل او در پرده گمراهى مانده و حق از او روى مىگرداند، به جهت ترك جهاد، به خوارى محكوم گشته و از عدالت محروم است.
* . استاد دانشگاه
. سوره بقره/ 218، انفال/ 74-72-75 ، توبه/ 17-20-88 ، نحل/ 110.
. سوره نساء/ 95.
. سوره نساء/ 100.
. الامام المهدي، صفحه 271.
. نهجالبلاغه، خطبه 27.
بهمن عباسیان ـ دوماهنامه امان 26