مؤمن از تمام اتفاقهای عالم درس میگیرد و منتظر، از پدیدهها عبرت میآموزد. ماه مبارك رمضان نیز پدیدهای مبارك با درسهای آموزنده فراوان است كه میتوان از آن، نكات راهبردی زیادی برای سلوك منتظرانه آموخت. چكامه زیر، به همین بهانه سامان یافته است.
برداشت اول
روزهداری كه در ماه مبارك رمضان، روزه میگیرد، از ابتدای صبح، نگران است و منتظر. نگرانِ اینكه نكند روزه آن روز را به پایان نرساند و محروم از ثواب بیپایان و سزاوار عقاب دردناك ـ در صورت عصیان ـ گردد؛ و منتظر فرا رسیدن مغرب و ندای مؤذن و افطاری. آن نگرانی، موجب مراقبت بیشتر میشود و این انتظار، غنچههای شوق را لحظه به لحظه در روح او سبز میكند. شوق چشم به راهی برای فرا رسیدن مغرب و در انتظار مؤذن بودن، تنها از آنِ كسی است كه خود را در دریای دشوار روزهداری، افكنده و امواج سهمگین نگرانی را به دوش كشیده و هر لحظه خود را نسبت به احكام و آداب روزه، رصد كرده است.
شوق انتظار ظهور نیز، تنها نصیب كسی میشود كه تكلیف دشوار عصر غیبت را قبول كرده و نگران انجامِ دقیق آن باشد؛ آن وقت است كه هر چه به وقت ظهور نزدیك میشود، عطش و شوق ظهور نیز در او افزونی میگیرد. ادعای اشتیاق ظهور امام زمان ـ ارواحنا له الفداء ـ بدون تن دادن به وظایف عصر غیبت، به همان اندازه دروغین است كه ادعای انسان بیروزه، در مورد وقت افطار.
برداشت دوم
روزهداری، بدون آگاهی از احكام و آداب روزهداری و خوردن سحری، كاری سخت و شاید ناممكن است. ادعای انجام تكالیف زمان غیبت امام زمان(عج) كه به آن «انتظار» گفته میشود ـ نیز بدون آگاهی از احكام و آداب آن و بدون آمادگی جسمی و روحی برای انجام آن، كاری بس ناشدنی است. چرا بعضی از ما فكر میكنیم كه اگر فقط در انتظار حكومت عدل مهدوی باشیم، به خیمهگاه منتظران حضرت مهدی(عج) درآمدهایم؟ در حالی كه نه به لوازم انتظار آگاهیم و نه نسبت به انجام آن، كوشا.
برداشت سوم
یك روزهدار، در عین اینكه منتظر فرا رسیدن مغرب است، كارهای خویش را هم تعطیل نمیكند؛ بلكه به تمام مسئولیتهای خودش پایبند است. اما نكته اینجاست كه روح روزهداری در تمام كارهایش جریان دارد و حتی در كمیت و كیفیت انجام كارهایش، مراقب است كه بر خلاف روزهداری، كاری انجام ندهد و از انجام آنچه او را در این امر، ناتوان میكند، پرهیز دارد. چه كسی گفته و كجا نوشته شده كه انتظار ظهور، به معنی تعطیل كردن كارهاست؟ چگونه میتوان ادعای چشمبهراهی دولت موعود را از كسی كه در فعالیتهای روزمرهاش، بویی از انتظار، استشمام نمیشود، پذیرفت؟
برداشت چهارم
همچنان كه روزهدارِ منتظر ندای اذانِ مغرب، اگر برای افطار، مهمان عزیزی داشته باشد، تنها گوش به زنگ صدای درب خانه نیست، بلكه علاوه بر انجام كارهای روزهمره و كوشش در حفظ روزه خود، تمام تلاش خویش را برای پذیرایی مطلوب از میهمانش به كار میبندد و در وقت افطار هم منتظر صدای زنگ در است كه از آمدن محبوبش خبر میدهد، منتظرِ ظهور حضرت مهدی(عج) نیز تنها گوش به زنگ بانگ ظهور نیست؛ بلكه علاوه بر انجام كارهای شخصی، تمام تلاش خود را برای آماده نمودن سفره پذیرایی از ایشان آماده میكند تا به بهترین نحو، از ایشان، استقبال و پذیرایی نماید. این همان آداب و لوازم انتظار است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*. كارشناس ارشد مهدویت.
حسن ملائی ـ دوماهنامه امان شماره 31