نشریه امان

درآمد
در مقابل روحیه استكباری كه هم در دوران غیبت و هم در دوران ظهور، مهم‌ترین عامل دشمنی و ستیز با امام است، می‌بایست به كارهایی مانند: شناسایی اهداف و راه‌كارهای دشمن، آگاهی‌سازی افراد و جوامع نسبت به این امر، مقاومت و مقابله در مقابل توطئه‌ها و تحركات دشمن پرداخت. با ترمیم و تبیین و ایجاد اعتماد‌سازی باید حربه تخریب دشمن را خنثی نمود و با روشن‌گری و خرافه‌زدایی برای تعمیق ایمان و اعتقادات مردم گام برداشت و توطئه تحریف را ریشه‌كن نماییم. در همین رابطه مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مرکز تخصصی مهدویت می‌فرمایند: «اثبات‌ اصل‌ مهدویت‌ در یك‌ محفل‌ علمی‌ با مخاطبانی‌ كه‌ اهل‌ علم‌ و اهل‌ تفكّر و استدلال‌اند، جزو آسان‌ترین‌ كارها است. در این، هیچ‌ تردیدی‌ نیست. ایمان‌ و اعتقاد مردم‌ هم‌ خوب‌ است، منتها تعمیق‌ این‌ ایمانی‌ كه‌ مردم‌ به‌ امام‌ زمان-ارواحنا فداه‌ و علیه‌ الصلاه‌ و السلام- دارند، كار بسیار ظریفی‌ است. باید در این‌ قضیه، با شیوه‌های‌ هنرمندانهِ‌ تبلیغی‌ وارد شد. به‌ نظر من، بخش‌ مهم‌ كار شما، این‌ است. اگر این‌ كار با موفقیت‌ انجام‌ بگیرد و اگر شما بتوانید این‌ عشق‌ و محبت‌ و سوز و گدازی‌ را كه‌ مردم‌ ما به‌ طور طبیعی‌ نسبت‌ به‌ حضرت‌ دارند، در سطح‌ عموم‌ مردم، به خصوص‌ جوانان، با یك‌ نگاه‌ عالمانه‌ و آگاهانه‌ همراه‌ كنید، بركات‌ این‌ كار، لاتُعدّ و لاتُحصی خواهد شد».
در یك راهكار مناسب، فرقه‌ها و جریانات انحرافی را رسوا نماید، ضعف‌ها و نواقص نظام‌هایی چون لیبرال دموكراسی و... را بازگو و با ارائه استراتژی مطابق با روایات، درمقابل استراتژی‌های دیگر گام بردارد و در خصوص تعمیق و تبیین اندیشه مهدویت تلاش نماید. از جمله راهكارهای مهم در ترویج و تفهیم فرهنگ مهدوی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- نظریه‌پردازی درباره مهدویت
آموزه‌های دینی مهدویت دارای دامنه و پیشینه تاریخی است و جزء بنیادی‌ترین اعتقادات مسلمانان شمرده می‌شود و در میان دیگر ادیان نیز با عنوان مصلح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت موضوع مصلح جهانی در میان ادیان، لازم است اندیشمندان با تئوری‌پردازی و گفتمان‌ها، نقد و نظرها و نكته‌سنجی‌ها و اظهارنظرهای ژرف درباره آموزه مهدویت، به قوّت عملی این موضوع بین ادیانی بیفزایند. خارج ساختن بحث مهدویت از عرضه‌های سنتی و مهجور، و واردكردن آن در محیط‌های پژوهشی علمی موجب می‌شود كه مساله مهدویت بر زندگی انسان‌ها اثر گذارد و آنان را با امام عصر(عج) مرتبط سازد.
2- شفاف ساختن جنبه‌های شخصیت و حكومت امام مهدی(عج)
نوشتن دایره‌المعارف، دانشنامه، پایان‌نامه و رساله تحصیلی، ایجاد سایت‌های قوی، انتشار مجله‌های تخصصی، فیلم‌سازی، و آثار ادبی و هنری در این رابطه چاره‌ساز است. دكترین مهدویت سزاوار آن است كه در قالب رمان، فیلم، نمایشنامه، و آثار هنری، در سطح جهان ترویج شود.
3- رشد و اعتلای فرهنگ مهدویت و مفهوم انتظار
در این رابطه بررسی و تبیین روایات و سخنان تاریخی موجود در کتاب‌های اعتقادی و منابع مهم اسلامی مثمر ثمر خواهد بود. بدیهی است عدم ارائه‌ درست موضوع مهدویت یكی از عوامل مؤثر در گریز اشخاص از مسأله مهدویت، یا نداشتن باور عمیق به امام عصر(عج) هست. وجود پاره‌ای از سخنان نادرست و بی‌اساس پیرامون شخصیت آسمانی امام مهدی(عج)، موجب شده است كه چهره‌ای غیر واقعی و اسطوره‌ای از ایشان ترسیم گردد. پس باید كوشش شود كه با بررسی تطبیقی روایات و دقت نظر در آن‌ها، چهره‌ای معقول و مهربان و روزآمد از امام عصر(عج) ترسیم شود.
4-توسعه فرهنگ مهدویت
در این راستا ایجاد كرسی‌ مهدی‌شناسی در حوزه و دانشگاه راه‌گشا است. در تمامی دانشگاه‌های جهان، برای شناخت افكار اندیشمندان بزرگ كرسی‌‌های تدریس و پژوهش وجود دارد و تخصص پاره‌ای از اساتید، تنها تدریس افكار یك اندیشمند است، به عنوان مثال، برخی استادان در زمینه‌ تدریس اندیشه‌های ارسطو، تبحر دارند، در كشور عزیز اسلامی ما نیز باید برای هر یك از ائمه اطهار علیه السلام از جمله امام مهدی علیه السلام، كرسی درس امام‌شناسی و مهدی‌شناسی گذارده شود و افرادی پرورش یابند كه در زمینه بزرگان هدایت و وحی صاحب‌نظر باشند.
آموزه مهدویت در طول تاریخ فرهنگ اسلامی همواره مورد توجّه اندیشمندان اسلامی بوده و هیچ آموزه‌ دیگری به اندازه‌ آن از اهمیت برخوردار نبوده است؛ امّا به ‌رغم این اهمیت، به مثابه یك نظریه و راهكار مهم مورد توجّه و دقّت نظر قرار نگرفته است، از این بر اندیشمندان و فرهیختگان است كه در این مورد به ژرف‌اندیشی و فرهنگ‌سازی بپردازند تا مهدویت آن چنان كه شایسته است و در متون دینی سفارش شده، مورد توجه قرار گیرد.
4- لزوم شناخت دشمن و تدارك و مهیا شدن برای مقابله و دفاع در برابر مهدی ستیزان
پس از شناخت و درك وجود دشمنان و معاندان در برابر مفهوم مهدویت و اسلام و آگاهی از فعالیت‌ها و تلاش‌های آنان در جهت تخریب فرهنگ مهدویت، آنچه از نظر عقل و دین اسلام لازم و حقیقی است؛ لزوم شناخت دشمن و تدارك و مهیا شدن برای مقابله و دفاع در برابر، آن است. بدین‌سان به منظور ایجاد آگاهی و بیداری در تمامی انسان‌ها نسبت به نیاز به امام، نخست بایستی با استفاده از ابزارهای کارآمد‌، به تبیین ضرورت نیاز به امام و بی‌مانندی آن پرداخت و دوم آنکه نقد و بررسی جریان و نظام‌های مدعی نجات بشریت، زمینه پذیرش حكومت طیبه مهدوی را بیشتر فراهم می‌آورد.
ایجاد آگاهی و بیداری‌ مسلمانان و شیعیان نسبت به حقیقت و ماهیت دشمنان اسلام و مهدی‌ستیزان پس از شناخت ماهیت دشمن و روش‌ها و اهداف آن ضروری است. بنابراین لازم است تا با ارائه معارف مهدویت به دور از خرافه‌پرستی و بدعت‌گذاری، در اندیشه مسلمین و ارائه آن به زبان جهانی و روزآمد، مسلمانان و به ویژه شیعیان را نسبت به حقیقت و ماهیت چالش مهدویت آگاه ساخت.
5- معاد باوری اندیشمندان و عمل‌گرایی خالصانه
با تکیه بر اندیشه معاد و توجه به تداوم بشریت در دنیای دیگر، می‌توان فارغ از فتنه‌ها و فساد‌انگیزی‌های دجال و دجال‌ها ره پویید و به اردوی خداباوران و مهدی‌یاوران جهان رسید.

. كارشناسي ارشد شيعه شناسي
. فصلنامه انتظار موعود شماره 8-9 ؛ سخنان مقام معظّم رهبرى در جمع اعضای بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود و مرکز تخصصی مهدویت در تاریخ 6 / 10 / 80.

صدر الله زین العبادی ـ دوماهنامه امان شماره 48