دانشی که فایده‌ای برای دنیا و آخرت ندارد یا اولویت اول ندارد و یا فرصت‌ها را از بین می‌برد، از مصادیق علم بی‌فایده است.وقتی حافظ این غزل را می‌سرود، نمی‌دانم در چه حالی بود و اگر شیرین سخنان سال‌های گذشته وضعیت مردم این زمان را می‌دیدند چه چیزها که نمی‌سرودند!
اشتیاق انسان‌ها برای ثبت نام‌شان در کتاب رکوردهای گینس چه کارهایی که انجام نمی‌دهند و خود را مهجور از چه جقیقت‌هایی ننمودند
فرانسیسکو دومینگو ژاکیوم 20 ساله اهل آنگولا، توانست در مسابقه پهنترین دهان جهان که در پایتختت ایتالیا رم برگزار شد با گذاشتن یک قوطی کوکاکولای 17 سانتی‌متری در دهان خود، رکورد پهنترین دهان جهان را بشکند. در این مسابقه همه با استفاده از فنجان قهوه، بطری آب معدنی و چیزهای دیگر سعی کردند عنوان پهنترین دهان جهان را از آن خود کنند ولی هیچ کس نتوانست مانند فرانسیسکو بطری کوکاکولا را در دهان خود جای دهد {عکس دارد}
به نظر شما جا دادن این اشیاء در دهان، فضیلت دارد؟ از هر فطرت سالم و پاکی سوال کنید، پر کردن ذهن و فکر اندیشه و علم بهتر است یا پر کردن دهان از لوله و میله؟!
حتی ما معتقدیم پر کردن مغز از هر علم و دانشی هم فضیلت نیست. قطعاً برخی از دانش‌ها، سودمند نیست و به تعبیر روایات «علم لاینفع» است که باید از این امور به خدا پناه برد «اللهم انی اعوذ بک من علم لا ینفع»
دانشی که فایده‌ای برای دنیا و آخرت ندارد یا اولویت اول ندارد و یا فرصت‌ها را از بین می‌برد، از مصادیق علم بی‌فایده است.
علم، دریاست، منتهی در دریا درّ و خزه وجود دارد. ماهی حلال گوشت و حرام گوشت در آن است. چه زیبا و شایسته است از دریا، بهترین سود و استفاده را برد.
علمی که دانستن و ندانستن‌اش تأثیری در زندگی ندارد و فقط محفوظاتی است که در حد خودنمایی است مانند همین اموری است که برخی برای ثبت آن در گینس، تلاش می‌کنند.
مولوی در تمثیلی این حقیقت را این‌گونه به نظم کشیده که شخصی به حضرت عیسی ع اصرار می‌کرد که نحوه زنده کردن را به او یاد بدهد در حالی که به فکر زنده کردن روح مرده خود نبود:
گفتی عیسی یارب این اسرار چیست؟ میل این ابله در این گفتار چیست؟
چون غم خود نیست این بیمار را چون غم جان نیست این مردار را
مرده خود را رها کرده است او مرده بیگانه را جوید رفو
علم باید سبب زنده شدن روح عالم شود. نور برای او باشد لذا علمی که برای انسان، ظلمت بیآورد و سبب مردگی روح شود، علم سودمند نیست.
امیر مومنان ع می فرماید: بهترین دانش آن است که هم آهنگ با عمل باشد. یا در سخن دیگری می‌فرماید:خَیرُ العِلمِ مانَفَعَ؛بهترین علم آن است که مفید باشد. بنابراین علمی ارزشمند است که مفید باشد و توآم با عمل.
روشن است که من و شما برخی چیزها را بلدیم اما برای خودمان یا دیگران یا جامعه و اجتماع سودی ندارد و یا برخی چیزها را می دانیم اما عمل نمی کنیم.بعید نیست این دانش ها مانند همان چیزهایی باشد که بعضی ها فقط به دنبال ثبت آن هستند.
راستی، شناخت امام زمان در زندگی ما چقدر مهم است؟ چند نفر از ما به این حدیث پیامبر اكرم ص توجه كافی كرده ایم كه فرمود: هر كس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلی(غیر مسلمان) از دنیا رفته است.
- عیون الحکم و المواعظ ؛ ص۱۲۱
- غررالحکم و دررالکلم،ص ۴۶
محمد رضا فوادیان ـ دوماهنامه امان شماره 44
