نشریه امان

(رهنمودهای امام خمینی به جوانان عاشورایی و منتظر)

امام خمینی انقلاب شكوهمند اسلامی ایران را با الهام گرفتن از فرهنگ عاشورا و انتظار و نیروی بی‌كران جوانان سرعت بخشید. ایشان گرچه خود كهنسال بود اما شناخت راستین او نسبت به جوانان و شیوه‌های شایسته وی در جذب این گروه، بدان حد موثر افتاد كه چون اكسیری پر بها وجود این قشر را دگرگون و آنان را عنصری الهی و نورانی گردانید، به گونه‌ای كه در وصفشان فرمود: «من واقعاً گاهی وقت‌ها... خجالت می‌كشم كه اینها چه می‌گویند، ما چه می‌گوییم؟ اینها چه حالی دارند ما چه حالی داریم؟»
آری سخنان امام خمینی در عین روان بودن، عمیق، پرمعنی و از بصیرت ایشان حكایت می‌كند و چون از قرآن و سنّت معصومین سرچشمه گرفته است هرگز طراوت و كارآمدی خود را از دست نداده و برای نسل چهارم انقلاب كه سرمایه‌های عظیم امروز ما هستند نیز راهگشا خواهد بود.
نوشته حاضر رهنمودهای آن عزیز سفر كرده در تأسی از نهضت حسینی و قیام مهدوی به جوانان است.
1. شناخت صحیح اسلام، نه تفسیر جاهلانه
جوانان عزیز دبیرستانی و دانشگاهی توجه كنند كه سران و سردمداران گروه‌ها كه می‌خواهند به واسطه اسلام پایه‌های آن را سست كنند و جوانان را به دام اندازند، هیچ اطلاعی از اسلام و اهداف و قوانین آن ندارند و با خواندن چند آیه از قرآن و چند جمله از نهج‌البلاغه و تفسیرهای جاهلانه و غلط، نمی‌شود اسلام‌شناس شد».
آری! اسلامی كه امام حسین علیه السلام فدایی و امام خمینی منادی آن بودند و امام مهدی(عج) آن را در سراسر گیتی گسترش خواهد داد با اسلام اموی و آمریكایی تفاوت دارد.
امام حسین علیه السلام در نامه‌ای به مردم بصره می‌نویسد: «شما را به كتاب خدا و سنّت پیامبر دعوت می‌كنم؛ زیرا در شرایطی قرار گرفته‌ایم كه دیگر سنّت پیامبر از میان رفته و جای آن بدعت قرا گرفته است پس اگر به سخنان من گوش فرا دهید و دستور مرا اطاعت كنید شما را به راه رستگاری هدایت می‌كنم.»
امام مهدی(عج) نیز گرد و غبار بدعت و تفسیرهای جاهلانه و برخاسته از هوای نفس را از چهره دین می‌زداید و سرچشمه زلال معارف و حقایق را به جهانیان عرضه خواهد كرد. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: «او (حضرت مهدی(عج)) خواسته‌ها را تابع هدایت وحی می‌كند هنگامی كه مردم هدایت را تابع هوس‌های خویش قرار می‌دهند، در حالی كه به نام تغییر نظریه‌های گوناگون خود را بر قرآن تحمیل می‌كنند، او نظریه‌ها و اندیشه‌ها را تابع قرآن می‌سازد.»
2. دنیاطلبی منشأ خطاها
امام حسین علیه السلام در سخنی برای اتمام حجّت به سپاهیان كوفه فرمود: «ای مردم! این دنیا شما را نفریبد؛ زیرا هر كس بر آن تكیه كند امیدش به یأس تبدیل می‌شود و هر كه بر آن دل بندد به آرزویش نمی‌رسد».
امام زمان(عج) نیز در جواب كلام ابن مهزیار كه گفته بود: ای آقای من تا كنون كسی را نیافته‌ام كه مرا به نزد شما راهنمایی كند فرمود: «كسی را نیافتی كه تو را (به نزد من) راهنمایی كند؟ نه (اینچنین نیست) لیكن شما اموال فراوانی انباشتید، ضعفای مؤمنین را در حیرت افكندید و پیوند رحمی كه در میان خود داشتید قطع كردید دیگر چه عذری برای شما خواهد ماند؟»
امام خمینی در نامه‌ای به فرزند خود مرحوم حاج سید احمد آقا می‌نویسند: «پسرم! هیچ‌گاه دنبال تحصیل مال دنیا، اگرچه حلال او باشد مباش، كه حبّ دنیا گرچه حلالش باشد رأس همه خطایا است. چه خود حجاب بزرگ است و انسان را ناچار به دنیای حرام می‌كشد. تو جوانی با قدرت جوانی كه حق داده است می‌توانی اولین قدم انحراف را قطع كنی و نگذاری به قدم‌های دیگر كشیده شوی.
3. ولایت‌مداری
ایجاد بدبینی و جدا نمودن افراد جامعه بویژه جوانان از ‎آغوش پرمهر رهبر جامعه و ولی فقیه نیرنگ حساب شده دشمن بوده و خواهد بود.
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در اهمیت جایگاه ولی فقیه، می‌فرماید: «ولایت فقیه برای مسلمین یك هدیه‌ای است الهی كه خدای تبارك و تعالی داده است. بهترین اصل اصول قانون اساسی این اصل ولایت فقیه است. ولی امر حجت خداست من به همه ملت و همه قوای انتظامی اطمینان می‌دهم كه امر دولت اسلامی اگر با نظارت فقیه و ولایت فقیه باشد، آسیبی به این مملكت وارد نخواهد شد».
سیدالشهداء علیه السلام خود، بارزترین مصداق و الگوی ولایتمداری است و اطاعت او از امام مجتبی علیه السلام در دوران امامت امام حسن علیه السلام و در جریان صلح امام حسن علیه السلام گویای این واقعیت است.
4. پیوند با علمای متعهّد و دلسوز
سیدالشهدا علیه السلام در سخنرانی سیاسی اخلاقی خود در منا فرمودند: «علت همه گرفتاری‌ها آن است كه زمام امور و اجرای احكام باید به دست علمای الهی باشد كه در رعایت حلال و حرام خدا امین هستند».
امام زمان(عج) نیز برای شناخت وظیفه در عصر غیبت، مردم را به پیروی از علمای راستین، امر نمودند، امام صادق علیه السلام ویژگی این علما را اینگونه بیان می‌نمایند: «از میان فقها و عالمان دین آن كسی كه [در برابر گناها] خویشتن‌دار بوده و نگهبان دین و آیین باشد و با خواسته‌ها و تمایلات شخصی خود مخالفت كرده و از دستورات مولای خود اطاعت كند بر مردم است كه از او پیروی نمایند و بعضی از فقهای شیعه چنین هستند نه همه آنان».
امام هادی علیه السلام در بیان نقش علمای متعهد در زمان غیبت فرمودند: «اگر نبودند علمایی كه پس از غیبت امام مهدی(عج) مردم را به سوی آن حضرت بخوانند و آن‌ها را به سوی امامشان هدایت كنند و با حجت‌ها و دلیل‌های محكم الهی از دین او [كه دین خدا است] حمایت كنند و اگر نبودند آن عالمان هوشیار كه بندگان خدا را از دام‌های شیطان و شیطان صفتان و از دشمنان اهل‌بیت نجات ‌دهند همه از دین خدا بیرون می‌رفتند ولی ایشان هستند كه سررشته دل‌های شیعیان را با استواری در دست دارند آنچنان كه كشتی‌بان سكّان كشتی را به دست می‌گیرد. آن عالمان برترین[بندگان] نزد خداوند متعال هستند».
رهبر كبیر انقلاب اسلامی در این زمینه می‌فرماید: «نكته دیگری كه از باب نهایت ارادت و علاقه‌ام به جوانان عرض می‌كنم این است كه در مسیر ارزش‌ها و معنویات از وجود روحانیت و علمای متعهد اسلام استفاده كنید و هیچ‌گاه و تحت هیچ شرایطی خود را بی‌نیاز از هدایت و همكاری آنان ندانید».
5. قرآن برنامه زندگی و رمز پیروزی
امام خمینی در مورد قرآن كریم فرمود: «مشكل بزرگ مسلمین این است كه قرآن كریم را كنار گذاشته‌اند و تحت لوای دیگران درآمده‌اند. شما جوان‌ها امید من هستید من امید آن را دارم كه شماها با علم و عمل، با علم و تهذیب نفس، با علم و عمل صالح بر مشكلاتتان غلبه كنید. با اتّكا به ایمان و اعتقاد به اسلام و قرآن كریم دست خائنین را قطع كردیم و اگر تتمّه‌ای باشد قطع می‌كنیم انشاءالله».
امام سجاد علیه السلام می‌فرماید: شب عاشورا پدرم به یارانش می‌فرمود: «خداوند را با بهترین ثناها، ثنا می‌گویم و او را در فراخی و تنگی ستایش می‌كنم، خدایا! تو را به سبب اینكه ما را با انتخاب پیامبر از میان ما، گرامی داشتی و قرآن را به ما آموختی ستایش می‌كنم». در این خطبه حضرت با افتخار به پیامبر و قرآن به همگان می‌آموزد كه هر كس قرآن را داشته باشد شدیدترین و سخت‌ترین مشكلات پیش چشم او آسان خواهد شد.
عشق امام حسین علیه السلام به قرآن كریم به حدّی بود كه شب عاشورا را مهلت خواست و علّت آن را عشق به نماز، قرآن، دعا و استغفار معرفی كرد.
حكومت امام زمان(عج) نیز بر اساس قرآن ـ كه كامل‌ترین طرح و برنامه برای زندگی سعادتمندانه بشر است ـ خواهد بود، چنانكه در روایات می‌خوانیم كه امام باقر علیه السلام فرمود: «دنیا به پایان نمی‌رسد مگر اینكه خداوند مردی از ما اهل‌بیت را برمی‌انگیزد كه به كتاب خدا عمل می‌كند».
6. اشك و گریه بر شهید
امام خمینی رسالت جوانان هوشیار را در حفظ حماسه كربلا و ارزش‌های گریه اینگونه مطرح می‌فرماید: «جوان‌های ما خیال نكنند كه مسأله، مسأله ملت گریه است. این را دیگران القا كردند به شماها كه بگویید ملتِ گریه، آنها از همین گریه‌ها می‌ترسند. برای اینكه گریه‌ای است كه گریه بر مظلوم است، فریاد مقابل ظالم است. این روضه و این گریه آدم‌ساز است. انسان درست می‌كند این مجالس روضه، این مجالس عزای سیدالشهدا و آن تبلیغات بر ضد ظلم. این تبلیغ بر ضد طاغوت است بیان ظلمی كه به مظلوم شده تا آخر باید باشد.»
از آنچه گذشت به خوبی فلسفه سخن امام مهدی(عج) را می‌توان درك كرد كه فرمود: «ای جدّ عزیز! در مصایب و بلاهایی كه بر تو فرود آمد هر صبح و شام سرشك غم و اشك اندوه از دیدگان خود جاری می‌سازم و چون اشكم تمام شد برای تو خون گریه می‌كنم».
گر نباشد مهر تو، دل را نباشد ارزشی
برگ بی‌حاصل شود گل، چون گلاب آید برون



. دانش‌پژوه مركز تخصصي مهدويت.
. در جستجوی راه از كلام امام، ج6، ص100.
. صحيفه نور، ج15، ص62.
. بحارالانوار، ج44، ص340.
. نهج البلاغه، خ138.
. مقتل الحسين خوارزمي، ج1، ص252.
. الحياة، ج6، ص694، مترجم احمد آرام.
. اشاره به حديث مشهور «حُبُّ الدُّنيا رَأْسُ كُلِّ خَطيئة» كه از امام سجادعلیه السلام و چند نفر از اهل‌بيت ذكر شده: كافی، ج2، ص317.
. نقطه عطف (نامه اخلاقي به مرحوم حاج سيد احمد آقا).
. كلمات قصار امام خميني، ص119؛ صحيفه نور، ج20، ص241.
. تحف العقول، ص238، چاپ جامعه مدرسين.
. التفسير المنسوب الي الامام العسكري، ص300.
. الاحتجاج، ج2، ص455.
. صحيفه نور، ج20، ص241-242.
. كلمات قصار امام خميني، ص43-44.
. صحيفه نور، ج6، ص48.
. الارشاد، ج2، ص91.
. همان.
. كافي، ج8، ص396.
. صحيفه نور، ج10، ص30-32.
. همان، ج9، ص201.
. زيارت ناحيه مقدّسه.
. اي اشكها بريزيد.

محسن دنیا دیده ـ دوماهنامه امان شماره 21