لقبهاى هر کس، نشان دهنده شخصیت حقیقی اوست؛ مخصوصاً که درباره اهل بیت، این القاب بر اساس ویژگی‌هاى واقعی آنان به آنها داده می‌شد.قمر بنی‌هاشم، باب‌الحوائج، طیار، عبد صالح، عبد صدیق، سقا، سپهسالار، قهرمان علقمه، ناصر ابن رسول الله، داعی الی سبیل الله، ولیالله، ناصح، مظلوم، المطیع لله و رسوله، صابر، مجاهد، محامی، دافع، المجیب، حبیب‌الله و... از جمله القاب حضرت عباس علیه السلام است.
شرح چند نمونه از این القاب:
باب الحوائج: حضرت عباس علیه السلام، در دوران زندگانی امام مجتبی علیه السلام همواره در كنار آن حضرت بوده و به مددكاری مردم و بر آوردن نیازهایشان می‌پرداخت. این رویه در زمان امامت امام حسین علیه السلام و پیش از جریان عاشورا نیز ادامه داشت تا آن جا كه هرگاه نیازمندی برای كمك خواستن نزد این دو امام می‌آمد، حضرت عباس علیه السلام مأمور اجرای دستور امام خود می‌شد. حضرت، جایگاه بلندی نزد برادرش امام حسین علیه السلام داشت. نوشته‌اند: همان‌گونه كه پدرش امیرمؤمنان علیه السلام جایگاه بلندی نزد پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله داشت و هرگاه مشكلی روی می‌داد، پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله ابتدا آن را با علی علیه السلام در میان می‌گذاشت؛ عباس علیه السلام نیز برای امام حسین علیه السلام چنین بود و آن حضرت با پیشامد هر مشكلی، آن را با برادرش در میان می‌گذاشت و از او می‌خواست آن را برطرف كند، از این روی ایشان را «باب الحوائج»؛ یعنی «برآورنده نیاز» می‌خوانند. (ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ج 45، ص 40)
قمر بنی‌هاشم: حضرت عباس در میان خاندان بنی‌هاشم به قمر و ماه تشبیه می‌شد؛ چرا كه چهره زیبا و نورانی‌اش مردم را به شگفتی وا می‌داشت و بی‌شك بعد از امام معصوم، در بین بنی‌هاشم جوانى خوش سیما چون او نبود. (خصائص العباسیه، ص 131؛ مقاتل الطالبین، ص 85)
طیار: این لقب اشاره به روایاتی دارد كه امام علی علیه السلام در ضمن آن خاطر نشان می‌كند كه خداوند به عباس مانند جعفر بن ابی‌طالب، دو بال در بهشت براى پرواز می‌دهد كه شهیدان به مقامش غبطه می‌خورند. (ذخیره الدارین، ص 133)
سقا: این لقب بیش از دیگر القاب مورد علاقه آن حضرت بود كه در واقعه كربلا بیش از پیش بروز داشت؛ چنانكه پس از بستن راه آب به روی اهل‌بیت، عباس علیه السلام بارها و بارها صفوف دشمن را شكافت و خود را به فرات رساند كه سرانجام منجر به شهادتش نیز شد. (زندگانى ابوالفضل العباس، شریف قرشى، ص 33)
سید مهدی هاشمی ـ دوماهنامه امان شماره 42
