«در پیروی و وفاداری و تعلق خاطر و بستگی نسبت به آن حضرت، به گونه‌ای باش که خدا و رسول او و پدران آن حضرت و خود او از تو می‌خواهند، و حاجات آن بزرگوار را بر خواسته‌های خود مقدم بدار، و صدقه دادن از سوی آن حضرت را، پیش از صدقه دادن از سوی خود و عزیزانت قرار ده، و دعا کردن برای آن حضرت را مقدم بدار، که سبب می‌شود به سوی تو، توجه فرماید و به تو احسان نماید... .»
به نیابت از آقا
اشاره:
یکی از آرمان‌ها و اهداف قیام امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف احیای دستورها و احکام الهی است؛ همان گونه که در دعای عهد می‌خوانیم: «اوست احیاگر احکام تعطیل شده قرآن». به تبع چنین مطلبی، منتظران حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف که سعی در هماهنگی اعمال خود با ایشان دارند، باید در صدد تلاش برای یادگیری احکام الهی و عمل به آن نیز باشند. احکام منتظران، سلسله مطالبی است که از مسائل و احکام شرعی مربوط به مناسبت‌ها و اماکن و اعمال متناسب با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سخن می‌گوید.
صدقه دادن به نیابت از آن حضرت، نشانه مودت و دوستی آن جناب و ولایت اوست. سید بن طاووس به فرزندش چنین سفارش می‌کند: «در پیروی و وفاداری و تعلق خاطر و بستگی نسبت به آن حضرت، به گونه‌ای باش که خدا و رسول او و پدران آن حضرت و خود او از تو می‌خواهند، و حاجات آن بزرگوار را بر خواسته‌های خود مقدم بدار، و صدقه دادن از سوی آن حضرت را، پیش از صدقه دادن از سوی خود و عزیزانت قرار ده، و دعا کردن برای آن حضرت را مقدم بدار، که سبب می‌شود به سوی تو، توجه فرماید و به تو احسان نماید... .»[1]
احکام نیابت
مسئله: طواف به نیابت از حضرات معصومین علیهم السلام مستحب است و همچنین به نیابت از غیر معصومین علیهم السلام.[2]
در صحت نیابت شرط است که نایب، قصد نیابت نماید، و لازم نیست نام آن شخص را بر زبان آورد.
پرسش: آیا می‌توان به نیابت از کسی (مرده یا زنده)، نماز امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خواند؟
پاسخ: آیت‌الله تبریزی: بلی.[3]
آیت‌الله مکارم: تبرعاً (بدون مزد) اشکالی ندارد و به صورت استیجار (گرفتن اجر و مزد) نیز به قصد رجا [و امید قبولی] به جا آورد.
آیت‌الله فاضل: از جانب میت (مرده) اشکالی ندارد، اما از طرف زنده، مشروعیت آن ثابت نشده و صحیح نیست.
آیت‌الله بهجت: نماز به نیابت از میت تبرعاً یا استیجاراً در نماز واجب یا مستحب جایز است.
پرسش: آیا در حیات کسی، می‌توان به نیابت از او اعمال خیر انجام داد؟
پاسخ: انجام اعمال خیر به نیت احیاء و اموات اشکال ندارد.
________________________________________
[1] . مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ج2، ص288.
[2] . تحریر الوسیله، ج1، کتاب الحج، القول فی الحج المندوب، م2؛ منتهی الآمال، ج2، ص 489.
[3] . استفتاء از دفتر آیت‌الله تبریزی.
[مجله شماره 34 : - مقاله]
سایت مجله امان - مجله عمومی - ویژه امام زمان علیه السلام
حجت الاسلام و المسلمین محمود اکبری ـ دوماهنامه امان شماره 34
