ما شیعه منتظریم و شیعه منتظر نمی‌تواند بیهوده وقت بگذراند و بلاتکلیف باشد. «شیعه منتظر» انتخاب‌گری آگاه است که در مسائل اجتماعی، موضعی فعال دارد، نه منفعل و بلاتکلیف و واخورده. او در پرتو جبر، قهر و اراده حق می‌کوشد تا عزم، اراده و اختیار خود را در مسیر دریافت و درک اعتقادی‌اش به کار بندد و برای تحقق آرمان‌هایش، «جهاد» کند.
چنین است که این «دین اجتماعی»، زنده و باتحرک، در طول قرن‌ها همچنان پاینده و مستحکم برقرار مانده است و هم کتاب آسمانی‌اش به مصداق «کلام الله غضّ جدید»[4] همچنان و تا روز قیامت، کتاب روز است و هم امام و پیشوایش، «امام زمان» و حجت بر همه بندگان، که «صاحب هذا الامر یتردد بینهم، و یمشی فی اسواقهم و یطأ فرشهم»[5].
در چنین دیدگاه و مکتبی که به تقدیر و سنت الهی همواره با یاران و همراهان اندک آیین، خود را برپا نگه داشته است، شمارگان و تعداد پیروان، ملاک ارزیابی این حضور اجتماعی نیست و نقش و حضور اجتماعی را شماره حاضران رقم نمی‌زند؛ بلکه چون همه موضوعات اعتقادی و الهی دیگر، «کیفیت» بر «کمیت» و «چگونگی» بر «چندگانگی» رجحان می‌یابد. گاه تنی چند اندک و کم‌شمار، جهانی به شمار می‌روند. آمدنشان، آمدن جهانی است و «جهانی است بنشسته در گوشه‌ای» و رفتنشان ـ که «ثلمه» است ـ «از شمار دو چشم، یک تن کم، وز شمار خُرد هزاران بیش» خوانده می‌شود.
بدین گونه قرآن کریم با تعلیم (إِنَّ إِبْرَاهِیمَ كَانَ أُمَّه)[6] مکتبی می‌سازد که پیروانش، شهید بهشتی را یک ملت می‌دانند؛ چرا که (إن یكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ یغْلِبُواْ مِئَتَینِ)[7] و... و همچنان هر یک نفر انسان متعهد و معتقد می‌تواند هزار و هزاران و میلیون‌ها نفر باشد.
این استراتژی جمعیت کم‌شمار دین برای جبران شمارگان محدود است، در دنیایی که باید برای اثبات حقانیت و ماندن، تلاش کرد و به جهادی بزرگ با همه لوازم آن متعهد بود: (وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّه)[8]. امروز و در شرایط اجتماعی جدید، ما چه بخواهیم و چه نخواهیم، برای ماندن و نتیجه گرفتن نمی‌توانیم هر کدام فقط یک نفر باشیم. جهاد ما این است که هر یک تا آنجا که می‌توانیم خود را به شمارگان بیشتری تکثیر کنیم و این تبیین حقیقتی است که در آموزش‌های اجتماعی اسلام به عنوان استراتژی «جماعت در مقابل جمعیت» وجود دارد.
مؤمنان آگاه و هوشیار و معتقد - که با اخلاص و بصیرت، قدم در راه گذاشته‌اند - خود «جماعت» خوانده می‌شوند و این همان جماعتی است که باید بدان ملتزم بود و از آن نباید جدا شد. اگر بخواهیم هر کدام یک نفر باشیم، شکست و نابودی ما حتمی است؛ چرا که در جبهه مقابل، عده و عُدّه فراوان‌تر با همراهی شیاطین صف کشیده است. جبران این تعداد کم تنها با تقویت کیفی آن ممکن است.
آیا تاکنون اندیشیده‌اید که شما چند نفر هستید؟ آیا فقط خودتان به مسجد می‌روید؟ آیا فقط خودتان در نماز جمعه حضور پیدا می‌کنید؟ آیا فقط خودتان در راهپیمایی روز قدس حاضر می‌شوید؟ اگر چنین است شما فقط یک نفر هستید؛ ولی اگر چون شهید مطهری هستید وقتی که برای هم‌حجره خود آب می‌آورد تا وضو بگیرد و نماز شب بخواند، شما دو نفر به شمار می‌آیید و اگر چون شهید مطهری هستید وقتی که با سخنان آتشی و آگاهی‌بخش خود در دل هزاران نفر شور و حرارت و درد و بینش می‌آفرید و در سخن و کلام و نوشتار و حضورتان، آتش و شور و حرارت هست، به تعداد کسانی که بر می‌آشوبید و به حرکت می‌آورید، شماره می‌شوید.
شما چند نفر هستید؟ چند نفر را در این اوضاع نابسامان فرهنگی و در این شرایط نابهنجار اجتماعی برای جنگی تحمیلی در عرصه فرهنگ و اجتماع به صف کشیده‌اید و مهیای کارزار تهاجم و شبیخون فرهنگی ساخته‌اید؟ چند نفر را برای دفاع مقدس در درک و شناخت و مقابله با تهاجم فرهنگی سازمان داده‌اید؟ شما یک نفر هستید؟ ده نفر هستید؟ یا صد نفر و هزار نفر و...؟
هیأت‌های مذهبی و تشکل‌های دینی، به عنوان دیرپاترین و اصیل‌ترین نهادهای اجتماعی شیعه، امروز مطمئن‌ترین و مستحکم‌ترین بنیان‌های جهادی و سنگرهای دفاعی ما به شمار می‌آیند. شما چند سنگر به این جبهه افزوده‌اید و به نگهبانی چند سنگر مشغولید؟ شما به پاسداری از استحکام و بنیان چند سنگر همت گماشته‌اید و چند سنگر را از نفوذ و تخریب دشمن مصون داشته‌اید؟
این سنگرهای مطمئن - که به اعتقاد ما «روضه‌های بهشت خداوند» و «بقعه‌ای از بقعه‌های حرم اهل‌بیت پیامبر» هستند - هر چه گسترده‌تر شود و هر چه در این مسجد و آن مدرسه و این جمع خانوادگی و آن محیط اداری ریشه بدواند، ما را از خطرهای گسترده‌تر و بزرگ‌تر حفظ خواهد کرد. ما این سنگرها را برای پاسداری از خویش مستحکم می‌کنیم و می‌دانیم که حفظ این حریم، ما را به آینده‌ای پیوند خواهد داد که در انتظارش، روزگار می‌گذرانیم.
ما شیعه منتظریم و شیعه منتظر نمی‌تواند بیهوده وقت بگذراند و بلاتکلیف باشد. «شیعه منتظر» انتخاب‌گری آگاه است که در مسائل اجتماعی، موضعی فعال دارد، نه منفعل و بلاتکلیف و واخورده. او در پرتو جبر، قهر و اراده حق می‌کوشد تا عزم، اراده و اختیار خود را در مسیر دریافت و درک اعتقادی‌اش به کار بندد و برای تحقق آرمان‌هایش، «جهاد» کند.
باید تأسف خورد که در سال‌های گذشته، بسیاری از ما به اعتقاد دولت اسلامی و حاکمیت دینی جامعه و به دلخوشی تلاش و کوشش مقدس متولیان دینی امور جامعه، در برخی مسئولیت‌های فردی و اجتماعی خود کوتاهی کرده‌ایم؛ غافل از آن‌که نقش و کارکرد فعالیت‌های مردمی هرگز با کار و عملکرد اداری مسئولان جبران نمی‌شود.
هیأت‌های مذهبی، واقعی‌ترین و اصیل‌ترین نمادهای حضور مردمی هستند که امروزه تشکل‌های غیردولتی((go ) خوانده می‌شوند و کارکردهای ارزشمند و غیرقابل انکار فراوان دارند. امروزه باید با آگاهی و هوشیاری در جهت توسعه هوشمندانه و با برنامه این هیأت‌ها کوشید. ما واسطه‌هایی هستیم که دل‌های آماده بندگان را به آسمان لطف و عنایت خداوندگاران و اربابان آسمانی خود متصل می‌کنیم. کرم و لطف آنان در فضای قدسی و معنوی مجالس نورانی‌شان با این دل‌های آماده و فطرت‌های الهی هر چه باید و شاید، خواهد کرد. هر چه در گسترش با کیفیت و آگاهانه این مجالس بکوشیم و فرصت اتصال دل‌ها را به آن عنایت‌ها بیشتر فراهم کنیم و هر چه برای این زمین‌های حاصل‌خیز و تشنه، فرصت بیشتری جهت تابش آن خورشیدهای درخشان و بارش آن ابرهای رحمت مهیا سازیم، خود را بیشتر تکثیر کرده‌ایم. ما اکنون چند نفر هستیم؟ با برقراری یک مجلس کوچک خانوادگی «حدیث کسا» پنج نفر هستیم؟ با راه اندازی یک هیئت عزاداری محلی دویست نفریم؟ با برپایی یک محفل پرشور جوانانه هزار نفریم یا بیشتر؟
ما چقدر فرصت اتصال و پیوند را برای تشنگان این روزگار، به آن دریای بی‌پایان فراهم ساخته‌ایم و بر «جماعت» خود افزوده‌ایم؟ راستی ما هر کدام چند نفر هستیم؟
سو تیتر
* شمارگان و تعداد پیروان، ملاک ارزیابی این حضور اجتماعی نیست و نقش و حضور اجتماعی را شماره حاضران رقم نمی‌زند؛ بلکه چون همه موضوعات اعتقادی و الهی دیگر، «کیفیت» بر «کمیت» و «چگونگی» بر «چندگانگی» رجحان می‌یابد.
* شما چند نفر هستید؟ چند نفر را در این اوضاع نابسامان فرهنگی و در این شرایط نابهنجار اجتماعی برای جنگی تحمیلی در عرصه فرهنگ و اجتماع به صف کشیده‌اید و مهیای کارزار تهاجم و شبیخون فرهنگی ساخته‌اید؟ چند نفر را برای دفاع مقدس در درک و شناخت و مقابله با تهاجم فرهنگی سازمان داده‌اید؟
* هر چه برای این زمین‌های حاصل‌خیز و تشنه، فرصت بیشتری جهت تابش آن خورشیدهای درخشان و بارش آن ابرهای رحمت مهیا سازیم، خود را بیشتر تکثیر کرده‌ایم. ما اکنون چند نفر هستیم؟
________________________________________
[1] . سوره سبأ/ 46. «دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر براى خدا قیام کنید.»
[2] . سوره محمد/ 7. «اگر (آیین) خدا را یارى کنید، شما را یارى مىکند و گامهایتان را استوار مىدارد.»
[3] . رسول اکرم: «هر کس که صبح کند در حالی که به امور مسلمانان اهتمام نداشته باشد، مسلمان نیست». کافی، ج 2، ص 163.
[4] . مستدرک الوسائل، ج 4، ص 237.
[5] . «صاحب این امر (حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف) میان آنها رفت و آمد می‌کند؛ در بازارهایشان گام بر می‌دارد و قدم بر فرش‌های ایشان می‌گذارد»، الغیبه نعمانی، ص163.
[6] . سوره نحل/ 120. «ابراهیم (به تنهایى) امّتى بود.»
[7] . سوره انفال/ 65. «هرگاه بیست نفر با استقامت از شما باشند، بر دویست نفر غلبه مىکنند.»
[8] . سوره انفال/ 60. «هر نیرویى در قدرت دارید، براى مقابله با آنها [= دشمنان]، آماده سازید!»
[مجله شماره 34 : - مقاله]
سایت مجله امان - مجله عمومی - ویژه امام زمان علیه السلام
حجت الاسلام دکتر محمدرضا زائری ـ دوماهنامه امان شماره 34
