امامت به سن و سال نیست
در قرآن آمده است: (وَ آتَینَاهُ الْحُكْمَ صَبِیا)[1] «و ما فرمان نبوّت (و عقل کافی) در کودکى به او (حضرت یحیی علیه السلام) دادیم!» صبی یعنی کودک. چون امامت کیلویی نیست، متری نیست، سنی نیست، برقی است که از غیب وصل میشود؛ ممکن است این برق به لامپ کوچکی وصل شود، ممکن است به لامپ بزرگی وصل شود اما این برق هر جا که وصل شد، نور میدهد و لذا لامپ کوچکی که به آن برق وصل شود نور دارد، اما لامپ بزرگی که به آن برق وصل نشود، نور ندارد. بنابراین امامت مربوط به سن و وزن و حجم نیست.
حتماً زمانی که سوار هواپیما میشوید، دیدهاید که بعد از نشستن هواپیما یک ماشین کوچک جلو میرود و این هواپیمای بزرگ، عقب این ماشین کوچک حرکت میکند. یعنی یک ماشین کوچک میشود رهبر یک هواپیمای بزرگ. یک سوئیچ کوچک، یک ماشین بزرگ را روشن میکند. بنابراین همه چیز با حجم و بزرگی، اندازه نمیشود. گاهی یک قرص کوچک شفا میدهد، اما یک دیگ ظرف بزرگ از شربت شفا نمیدهد. گاهی یک درخت کوچک پر از میوه است، گاهی یک درخت چنار قدّ منار، هیچ میوهای ندارد. مسائل را سطحی و کیلویی نباید نگاه کرد.
بر اساس ظواهر قضاوت نکنیم !
خیلیها میگویند: « بابا این به قد و قیافهاش نمیخورد که فلان کار خوب را کرده باشد.» بسیاری از قضاوتهای ما قضاوتهای کیلویی است! به یک کسی گفتند بیمارستان نیروی دریایی کجاست؟ یک خورده فکر کرد و گفت بیمارستان نیروی دریایی؟ لابد کنار دریا است. چون اسم بیمارستان، نیروی دریایی است، گفت لابد جایش هم کنار دریاست!
امام جواد علیه السلام را بارها امتحان کردند، حدود سی هزار مسئله از ایشان پرسیدند، همه را بدون تأمل جواب دادند. در مجلسی، فردی از این که یک بچه به همه مسائل آگاه باشد متعجب شده بود. امام جواد علیه السلام متوجه تعجب فرد شده و بیان کردند: «اگر خدا اراده کند، این همه علم را حتی به یک پشه بدهد، میدهد.»
انرژی هستهای یعنی چه؟ گاهی وقتها خداوند در ذراتی بسیار کوچک، انرژی قرار میدهد. خدا اراده کرده، این قدرت را در یک سلول و گاهی در یک اتم قرار دهد . به هر حال امامت یعنی اراده خدا ، آیت خدا. البته خداوند، بیدلیل چیزی را به کسی نمیدهد و همه کارهای او بر اساس حکمت است.
شرایط امامت در دعای ندبه
در انتخاب امام، اسراری نهفته است، اما اینکه اسرار پشت پرده امامت چیست، برخی از آنها در ابتدای دعای ندبه، بیان شده و میفرماید: «شَرَطْتَ عَلَیهِمُ الزُّهْدَ؛ شرط کردی بر آنانکه نسبت به مقامات دنیا بی رغبت باشند.» اولین شرط امامت، داشتن زهد است، یعنی دنیا طلب، دنیا پرست و دنیا گرا نباشند. بعد میفرماید: «وَعَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفاءَ؛ و تو وفای آنان را به عهد و پیمان دانستی.» خدا هم علم دارد که اولیایش وفا میکنند. برای همین: « فَقَبِلْتَهُمْ وَقَرَّبْتَهُمْ وَقَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّكْرَ الْعَلِىَّ وَالثَّناَّءَ الْجَلِىَّ؛ پس آنان را پذیرفتی و نزدیکشان گردانیدی پیشاپیش برای آنان ذکر و آوازه بلند، ثنا و ستایش و آشکاری را مقرر نمودی.»
ما در نبودمان کلید خانه را به چه کسی میدهیم؟ کلید خانه را به کسی میدهیم که یک چیزی از خانه بیرون نبرد، دزدی نکند، خانه را کثیف نکند، سوء استفاده نکند، کلید را به دیگری هم ندهد. بازاریها به چه کسی وام میدهند؟ به چه کسی نسیه میدهند؟ به کسی که میدانند که چکش برنمیگردد و اعتبار دارد.
حالا آیا میتوانیم بگوییم حالا که به فلانی نسیه دادی به من هم بده؟ خیر. چون ممکن است یک نفر با گرفتن میلیونها تومان فرار نکند و ظرفیت داشته باشد که آن را حفظ کند و کم کم برگرداند، اما فرد دیگری، حتی با گرفتن یک جفت کفش پا به فرار بگذارد. بنابراین ظرفیتها مهم است: (اللهُ أَعْلَمُ حَیثُ یجْعَلُ رِسَالَتَهُ)؛[2] «خدا میداند که پست و مقامها را به چه کسی بدهد.» پس پشت پرده هر اتفاقی، ماجراهایی نهفته است.
________________________________________
[1] . سوره مریم/ 12.
[2] . سوره الأنعام/ 124.
حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی ـ دوماهنامه امان شماره 34