تبیین مبانی فکری و ریشه‌های عقیدتی و مکتبی انقلاب، به شناخت کامل شخصیت‌ها و عالمان بزرگ و مجاهدی بستگی دارد که برای استخراج و استنباط این مبانی از منابع نورانی دین، یعنی قرآن و احادیث معصومان، در تلاشی شبانه روزی، عمر خود را به پژوهش در حوزه‌های علوم دینی گذرانده‌اند؛ آنها که به فرموده امام خمینی، در طول تاریخ اسلام و تشیع، مستحکم‌ترین پایگاه در برابر حملات و انحرافات و کج‌روی‌ها بوده، و در همه عمر خود تلاش کرده‌اند تا حلال و حرام الهی را بدون دخل و تصرف ترویج نمایند.
بدون تردید تا زمانی که گرایش به اسلام و ارزش‌های والای آن، فضای سیاسی ـ اجتماعی جامعه را فراگرفته و معنویت و اخلاق اسلامی، رنگ و بوی الهی به این فضا بخشیده، انقلاب از هر خطر و آسیبی در امان خواهد ماند. در مقابل، هر زمان که مردم، به ویژه جوانان، در وجود خود، نوعی بیگانگی با ارزش‌های دینی احساس کنند و گرایش آنان به اصول مکتب، کم رنگ شود، نخستین نشانه‌های خمودگی انقلاب بروز خواهد کرد.
تبیین مبانی فکری و ریشه‌های عقیدتی و مکتبی انقلاب، به شناخت کامل شخصیت‌ها و عالمان بزرگ و مجاهدی بستگی دارد که برای استخراج و استنباط این مبانی از منابع نورانی دین، یعنی قرآن و احادیث معصومان، در تلاشی شبانه روزی، عمر خود را به پژوهش در حوزه‌های علوم دینی گذرانده‌اند؛ آنها که به فرموده امام خمینی، در طول تاریخ اسلام و تشیع، مستحکم‌ترین پایگاه در برابر حملات و انحرافات و کج‌روی‌ها بوده، و در همه عمر خود تلاش کرده‌اند تا حلال و حرام الهی را بدون دخل و تصرف ترویج نمایند. آنان که تا کشف حقیقت تفقّه به پیش تاختند و برای قوم و ملت خود نصیحت کننده‌های صادقی شدند که بند بند حدیث صداقتشان را قطرات خون و قطعات پاره پاره پیکرشان گواهی کرده است. آن حماسه‌سازانِ همیشه جاویدِ روحانیت که رساله عملیه خود را برصفحه شهادت و با مرکب خون نوشتند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه، از شمع حیاتشان، گوهر شب چراغ ساختند.
بر این اساس، برای پاسداری از انقلاب و حفظ دست‌آوردهای ارزشی آن، باید حماسه سازان علمی و فرهنگی این انقلاب را به خوبی شناخت و آنان را با محصولات فکری و آثار پژوهشی‌شان، به نسل فعال و جوان کشور معرفی کرد. در این میان، شناخت ابعاد وجودی و معرفی آثار و دیدگاه‌های استاد بزرگوار و عالم مجاهد، شهید مرتضی مطهری گامی اساسی در این مسیر خواهد بود.
بنا به گفته همه تاریخ شناسان انقلاب، به ویژه رهبر فرزانه و معظم انقلاب، استاد مرتضی مطهری از معدود شخصیت‌هایی است که آثار گران‌مایه او، مبنای فکری نظام جمهوری اسلامی به شمار می‌رود و قلم و زبان او آموزنده و روح بخش است. موعظه‌ها، ارشادها و دیدگاه‌های علمی و نظری او که از قلبی سرشار از ایمان و عقیده به خدا برخاسته، برای همه گروه‌های مردم، سودمند و با ارزش است.
این عالم دین‌شناس و درد آشنا که بسیار فراتر از زمان خود می‌اندیشید، در طول عمر با برکت خویش، با بهره‌گیری از ره توشه‌های اسلام ناب، تحلیل های علمی، سیاسی و اجتماعی راه گشایی به جامعه علم و اندیشه پیش‌کش کرد که زمینه‌های ایجاد تحول بزرگ اجتماعی را فراهم ساخت و جامعه دینی را از یک‌سو نگری، سطحی نگری، تعصب‌های بی‌جا، سستی و بی‌توجهی نجات داد و در نهایت نیز ظرفیت عمومی مردم را برای همراهی با امام امت و پی‌گیری جدی‌تر هدف‌ها و آرمان‌های مقدس انقلاب بیشتر کرد.
شایسته است که بار دیگر توصیه امام راحل درباره ایشان را به خاطر آوریم که فرمود: «من به دانشجویان و طبقه روشن‌فکرانِ متعهد توصیه می‌کنم که کتاب‌های این استاد عزیز را نگذارند با دسیسه‌های غیر اسلامی فراموش شود.»
در حال حاضر، ثمره زندگی علمی و معنوی شهید مطهری در فضای علمی و فرهنگی جامعه ما به خوبی احساس می‌شود و بسیاری از استادان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، در راه آشنایی با مبانی فکری و دیدگاه‌های فلسفی، کلامی، اخلاقی و اجتماعی استاد و ترویج اندیشه‌های انقلابی‌اش می‌کوشند. در شرایط کنونی که جامعه ما با برخی چالش‌های فکری روبه رو است، بیش از پیش به آشنایی با دیدگاه‌های این فیلسوف عالی مقام و عالم متعهد و درد آشنا نیاز داریم تا به این وسیله، ریشه‌های واقعی انقلاب را بهتر بشناسیم و در پاسداری از آرمان‌های مقدس انقلاب و تداوم بخشیدن به این حرکت بزرگ اسلامی موفق‌تر باشیم.
آفتاب فروزنده
مطهری که از او روح گل، معطر بود زلال چشمه ایمان و یار رهبر بود
خروش رود سحر بود و بوی سبز بهار به باغ خرم ایثار، سایه گستر بود
در آن خزان که سواران گل به خون خفتند از او شکفته و پر بار، باغ باور بود
طلوع کوکب خورشید بود و جوهر عشق جهان ز پرتو اندیشه‌اش منور بود
فروغ اختر نامش چراغ دانش و دین چو آفتاب فروزنده، پاک گوهر بود
چه عاشقانه به دریای عشق می‌پیوست گلی که بر سر امواج خون، شناور بود
شمیم روح خدا داشت در پگاه کلام شکوفه‌ای که به دامان خاک پرپر بود
کنون ز جوشش خونش دمیده لاله مهر مطهری که از او روح گل معطر بود
نصرالله مردانی
. صحیفه نور، ج7، ص273.
. همان.
. همان، ج12، ص188.
سید حسین اسحاقی ـ دوماهنامه امان شماره 35
