برخی به اختلاف و تفرقه دامن میزنند؛ حتی تحت عنوان ساختن مسجد؛ مانند ساختن مسجد ضرار توسط گروهی از منافقان در شهر مدینه. خداوند متعال چنین افرادی را نكوهش نموده و به پیامبر دستور میدهد هرگز در مسجد آنها نماز نخوان. «وَالَّذِینَ اتَّخَذُواْ مَسْجِداً ضِرَاراً وَكُفْراً وَتَفْرِیقاً بَینَ الْمُؤْمِنِینَ وَإِرْصَاداً لِّمَنْ حَارَبَ اللّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَلَیحْلِفَنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلاَّ الْحُسْنَی وَاللّهُ یشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ «لاَ تَقُمْ فِیهِ أَبَداً» ؛ گروهی دیگر از آنها كسانی هستند كه مسجدی ساختند برای زیان رساندن به مسلمانان، و تقویت (كفر) و تفرقه افكنی میان مؤمنان و كمینگاه برای كسانی كه از پیش، با خدا و پیامبرش مبارزه كرده بودند؛ آنها سوگند یاد میكنند كه جز نیكی (و خدمت)، نظری نداشتهایم. اما خداوند گواهی میدهد كه آنها دروغگو هستند، هرگز در آن مسجد به عبادت نایست!
در نكوهش اهل اختلاف در دین همین بس كه خداوند به پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله میفرماید: تو هیچ رابطهای با اینها نداری. «إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُواْ دِینَهُمْ وَكَانُواْ شِیعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِی شَیءٍ» ؛ «كسانی كه آیین خود را پراكنده ساختند، و به دستهها (و مذاهب مختلف) تقسیم شدند، تو هیچگونه رابطهای با آنها نداری».
و موضوع تفرقه انگیزی را شیوه و راه و رسم طاغوتیان معرفی میكند. «إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِی الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِیعاً» ؛ «همانا فرعون در زمین طغیان نمود و اهل آن را به گروههای مختلفی تقسیم نمود». قرآن كریم موضوع اختلاف میان مسلمانان را یكی از انواع عذابهای خداوند میشمارد. « قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَی أَن یبْعَثَ عَلَیكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ یلْبِسَكُمْ شِیعاً» ؛ بگو: او قادر است كه از بالا یا زیر پای شما، عذابی بر شما بفرستد یا بصورت دستههای پراكنده شما را با هم بیامیزد.
نكته مهم آن است كه بدانیم عوامل ایجاد وحدت چیست.
عوامل وحدت
1. ایمان به خداوند و اطاعت
قرآن كریم میفرماید: ای كسانی كه ایمان آورده اید. اطاعت كنید خدا و پیامبر و أولِیالأمْر را و هرگاه در چیزی نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر واگذارید (و از آنها داوری بطلبید)؛ اگر به خدا و قیامت اعتقاد و ایمان دارید.
«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَیرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً» ؛
2. توجه به مشتركات
«قُلْ یا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَی كَلَمَه سَوَاء بَینَنَا وَبَینَكُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ» ؛ بگو ای اهل كتاب! بیایید به سوی سخنی كه میان ما و شما یكسان است؛ كه جز خداوند یگانه را نپرستیم...
3. حضور در مسجد و جماعت
قرآن كریم میفرماید: «وَأَقِیمُواْ الصَّلاَه وَآتُواْ الزَّكَاه وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِینَ» ؛ و نماز را به پا دارید؛ و زكات را بپردازید، و همراه ركوع كنندگان ركوع كنید.
حضور در نماز جماعت ]با آداب، اركان و اهمیتی كه برای آن ذكر شده[ در جهت تقویت وحدت، انسجام و هماهنگی مسلمان است.
4. رعایت دستورات اسلامی
عیادت كردن از بیماران، تشییع جنازه، دستگیری از مستمندان، هدیه دادن، سلام كردن به مردم، قرض الحسنه، صله رحم و خدمت به مردم و... همه برای حفظ وحدت و انسجام مسلمانها است.
امیرالمؤمنین علیه السلام از اصحاب خود به خاطر تفرقه شان گلایه میكند و میفرماید: به خدا سوگند این واقعیت قلب انسان را میمیراند و دچار غم و اندوه میكند كه دشمنان اسلام در باطل خود وحدت دارند وشما در حق خود اختلاف دارید.
حضرت مهدی(عج) هنگام ظهور میان تمام مسلمانها وحدت و یگانگی برقرار میسازد و آنچه را كه مایه تفرقه است، از میان بر میدارد.
حضرت علی علیه السلام میفرماید: «اگر قائم ما به پا خیزد... كینهها از قلبهای بندگان پاك میشود».
امام صادق علیه السلام میفرماید: «سوگند به خداوند كه امام مهدی از میان ملتها و ادیان اختلاف را بر میدارد و دین همگان یكی میشود.»
حضرت هادی علیه السلام میفرماید: «حضرت مهدی(عج) وحدت كلمه ایجاد میكند و نعمتهای الهی را كامل میسازد و خداوند به وسیله او حق را پابرجا و باطل را نابود میسازد.»
امروز هم، برای آزادیخواهان عالم و مسلمانان، موعود مهربان و ظلم ستیز، نقطهای است مشترك و باعث اتحاد و انسجام.
. آل عمران/ 103.
. توبه/ 107و108.
. توبه/ 107.
. قصص/4.
. انعام: 65.
. نساء: 59.
. آل عمران: 64.
بقره: 43.
. نهج البلاغه، خطبه27.
. خصال، ج2، ص626.
. بحارالانوار، ج53، ص4.
. يوم الخلاص، ص404.
اكبر دهقان ـ دوماهنامه امان شماره 5