انقلاب اسلامی ایران، بزرگترین رخداد اجتماعی قرن بیستم است . پدیدهای با این گستردگی و عمق، نه تنها نهادها و نظامهای یك ملت و یك قوم را در هم ریخته و سرنوشت تاریخی آنان را در مسیر تغییرات بنیادینی قرار داده، بلكه دامنه آن، بسی فراتر از یك كشور رفته و تمامی اندیشه‌ها، سیاستها، نهضتها، احزاب سیاسی جهان را به چالشی نو فرا خوانده است .
به گفتهی دكتر علی وردی (استاد جامعه شناس دانشگاه بغداد)، تشیع، آتشفشان خاموش كوهسار است كه گاه و بیگاه، دود و بخار و لرزه و تكان اندكی پدید می‌آورد و همین تاثیر اندك، ریشه تمام انقلابات دنیای اسلام است .[2]
ویلیام وات، محقق دانشگاه ادین بورگ، در كتاب اصول گرایی اسلام و مدرنیسم، می‌گوید:
اعتقاد به امامت و مسأله انتظار، از جمله ویژگیهای تشیعاند كه در اندیشه سیاسی شیعه، نقش مهمی ایفا می‌كنند.[3]
2 . فقها، حصون اسلام[4] و حجت و پناه مردم در عصر غیبتاند .[5] فقها، نایبان و راهبران مردم در عصر حیرت اند . صفحات تاریخ هزار ساله شیعه در عصر غیبت، وامدار علما و فقها - این نایبان عام امام علیه السلام - است كه با ثار و ایثار و حماسه و عرفان خود، حیات فكری و سیاسی شیعه را رقم زدند .
نگاهی به كارنامه هزار ساله علما و مرجعیتشیعه، این دژهای تسخیرناپذیر و سنگربانان حریم تشیع، این رهبانان شب و شیران روز و ناخدایان كشتی شیعه در تندباد حوادث روزگار و مبارزات فكری و سیاسی آنان، از كلینی و شیخ مفید و شیخ طوسی گرفته تا شهیدین و نراقیین، تا شیخ انصاری و میرزای شیرازی، تا میرزای نایینی و امام خمینی،(رحمهالله علیهم اجمعین)، گویای «العلماء ورثه الانبیاء» و برگی زرین در تاریخ حیات مسلمانان بل تمامی بشریت، از آغاز تا امروز است .
تاریخ درخشان علما و مرجعیتشیعه، امتداد تاریخ انبیا و اولیا است .
3. امام راحل، نایب امام زمان(عج) و روح خدا بود در كالبد فسرده زمان و هدیتبزرگ الهی در قرن غفلت.
او، یادگار همه انبیاء سلف و علماء گذشته بود . با هیبت موسوی و دم عیسوی خود، از ایرانی كه مهد فرهنگ بیگانه و پایگاه بیداد شده بود و می‌رفت تا هویت فرهنگی و تمامی هستی خود را، یك جا، با بیگانه به معامله بگذارد، اژدهایی در برابر تمامی قدرتهای استكباری آفرید، اژدهایی كه مسیر تاریخ در قرن غفلت را به گونهای دیگر رقم زد و تمامی ساختارهای دنیا را به هم ریخت .
4. انقلاب مبارك اسلامی ایران، آذرخشی در شبستان سرد و دیجور قرن، و چراغی فرا راه انسان معاصر در متن گمراهیها و پلشتیها بود .
انقلاب ما، دستاورد و آرزوی همه انبیا و اولیا از آدم تا خاتم بود .
انقلاب ما، انفجار نوری بود كه بر «طور» اندیشه‌ها تجلی كرد و «موسی خواهان» را در سراسر این كره خاكی، بیدار ساخت، و بارقهاش در دل دشمن، ترس و وحشت، و در دل دوست، شور و امید آفرید و خفتهها را بیدار و هوشیار ساخت .
5 - انقلاب اسلامی ایران، بزرگترین رخداد اجتماعی قرن بیستم است . پدیدهای با این گستردگی و عمق، نه تنها نهادها و نظامهای یك ملت و یك قوم را در هم ریخته و سرنوشت تاریخی آنان را در مسیر تغییرات بنیادینی قرار داده، بلكه دامنه آن، بسی فراتر از یك كشور رفته و تمامی اندیشه‌ها، سیاستها، نهضتها، احزاب سیاسی جهان را به چالشی نو فرا خوانده است . این تاثیرها، از آسیا و خاورمیانه گرفته تا قلب اروپا و آمریكا را در بر می‌گیرد .
بهتر آن باشد كه سر دلبران گفته آید در حدیث دیگران
هنری كسینجر، وزیر امور خارجه اسبق آمریكا:
پیروزی ایران در جنگ، عقاید رادیكال اسلامی را، از جنوب شرقی آسیا تا سواحل اقیانوس اطلس، گسترش خواهد داد .[6]
شیمون پرز، نخست وزیر سابق اسراییل:
انقلاب ایران، یك انقلاب بسیار افراطی و خصمانه در قبال اسراییل است . تجربه آیه الله [امام] خمینی برای ما، یك تجربه بسیار تلخ در قرن بیستم به شمار می‌رود .[7]
موشه دایان، وزیر خارجه اسبق اسرائیل:
اثرات تحولات انقلاب اسلامی بر روابط سایر كشورها قابل ملاحظه است .[8]
مارگارت تاچر، نخست وزیر سابق انگلیس:
ما، غربیان، در دهه 1980 از وسائل نظامی و ابزار جنگی شوروی و اقمارش واهمه نداریم؛زیرا، اگر بلوك شرق و اعضای پیمان ورشو، مجهز به سلاحهای نظامی باشند و به ادوات مخرب و ویرانگر مسلح باشند، ما نیز به سلاحهای مدرن مسلح و مجهزیم، لكن از حضور فرهنگ اسلامی انقلاب ایران می‌ترسیم .[9]
ریچارد نیكسون، از رؤساء جمهور اسبق آمریكا:
وقتی حكومت شاه در سال 1979م [1375ش] سقوط كرد، یك خلاء قدرت تازه به وجود آمد . انقلاب ایران، در واقع، انقلابی بود علیه ارزشهای غربی . این انقلاب، همان قدر كه از سرمایه داری تنفر داشت، از كمونیسم نیز متنفر بود . هر دو را به مانند دو روی سكه مادی گرایی می‌دید . پس از انقلاب، مردم ایران، همان چیزی را به دست آوردند كه انقلاب قول داده بود . جای انكار نیست كه انقلاب اسلامی یك انقلاب واقعی اندیشه‌ها را ارائه داد و آنان آن را با عشق و ایمان پذیرفتند .[10]
آن چه كه انقلاب اسلامی به اثبات رسانده و به دنیا بیان كرده، این است كه اسلام، شایستگی حاكمیت بر جامعه را دارد؛ زیرا كه دین آسمانی است . از این رو، در كشورهای اسلامی - عربی، تاثیر گذاشته است و انقلابهایی كه هم اكنون در سایر كشورهای عربی شكل گرفتهاند، جز ثمره درخت انقلاب اسلامی چیز دیگری نیست . انقلاب، ثمره‌های دیگری نیز دارد كه اثرات آن را در كشورهایی چون تونس، الجزایر، مصر، آذربایجان، كشورهای استقلال یافتهی شوروی سابق و سایر نقاط دنیا می‌بینیم . این انقلابها، نهرهایی هستند كه از سرچشمه جوشان انقلاب اسلامی ایران، در نقاط مختلف جهان، شاخه شاخه شدهاند . انقلاب اسلامی ایران، تكرار و تجدید نهضت امام حسین علیه السلام
روزنامهی البعث چاپ دمشق:
جهان عرب و تمامی جهان، تحت تاثیر رویدادهای ایران قرار گرفتهاند كه در آن تاریخ با خون ملت و با خط راست ملت نوشته شده است .
روزنامهی آمریكایی تایمز:
دنیای غرب، به دلیل انقلاب ایران، ناگهان بار دیگر اسلام را باور كرد . جنب و جوشی كه به دنبال انقلاب اسلامی ایران به وجود آمد هنوز ادامه دارد . برای اولین بار یك كشور مسلمان، به طور موفقیتآمیز، قدرت بزرگ غربی را به مبارزه طلبید، آن را تحقیر، و خسارت مادی به منافع آن وارد كرد . این مورد، قدرت بزرگ غربی آمریكا بود، و این ضربات، از طریق جنبشی وارد شد كه نه به نام ملیگرایی، بلكه با نام اسلام كه دارای ریشههای قدیمی‌تر و عمیقتر بود، عمل كرد .
6 - هر انقلابی با این وسعت و عمق و با این اهداف و شعارها كه بر خرابههایی دو هزار و پانصد ساله بنا شود و بار جنگی هشتساله را به دوش كشد، بدون تردید، در معرض مشكلات و آسیبهای فراوان قرار می‌گیرد . به خصوص آن جا كه تو داعیه صدور انقلاب و حمایت از فلسطین و همه گروههای آزادیبخش و مستضعفان عالم را هم داشته باشی، كه در این هنگام، دشمن، آرام نمی‌نشیند و با ترویج شبهات و شهوات و بدعتها، و در نهایت، هجوم مستقیم، با تو درگیر می‌شود .
در برابر انقلابی با این وسعت و عظمت و با این انبوه مشكلات و دشمنان داخلی و خارجی، بهترین موضعگیری، گفته آن استاد فقید است كه گفته بود: «توجیه، حماقت و تضعیف، جنایت، و تكمیل، رسالت ما است .» .
باید آموخت كه اشتباه را از هیچ كس و از هیچ مقامی توجیه نكنیم . به گفته امام راحل، انقلاب، به هیچ كس و هیچ دستهای، دینی ندارد . تضعیف این انقلاب نیز جنایتی نابخشودنی است؛ چون، به گفته همان استاد، انقلاب، تنها كشتی نجاتی است كه در این دریای مواج و طوفانی و این دنیای وانفسا قرار دارد . سوراخ كردن این كشتی، مرگ خود، بل ناامید كردن همه مستضعفان و آزادی خواهان این كره خاكی است . رسالت ما و همه آگاهان و دل سوزان، تكمیل ضعفها و كمبودهای انقلاب است .
هر كس در هر كجا هست، چه داخل و چه خارج، باید از انجام هر كاری كه می‌تواند در جهت تكمیل این انقلاب بكند، دریغ نورزد و كوتاهی نكند كه بی هیچ تردید، از این نعمت و این مسئولیت بزرگ، از آنان سؤال خواهد شد: «وَ أَمَّا بِنِعْمَه رَبِّكَ فَحَدِّث» ،[11] « وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ »[12] .
7 - هر انقلابی، عوامل رشد و انحطاط و ركود دارد . شرط بقای هر انقلاب، شناسایی مدام این عوامل و به كار بستن و یا جلوگیری از آن هاست .
بر زعمای قوم و دل سوزان و برنامه ریزان انقلاب است كه مدام، در صدد شناسایی هر یك از این عوامل، و اقدام مناسب مطابق آنها باشند . از همه این عوامل، در جای دیگری باید گفت و شنود كرد
8 - مقوله مهدویت، به خاطر دارا بودن ویژگیهای متعدد، یكی از توانمندترین عوامل رشد جامعه دینی ما است . طرح صحیح این مقوله و گسترش این فرهنگ در سطح جامعه، بدون تردید، باعث شكوفایی هر چه بیشتر جامعه و حفظ آن از در غلطیدن در فسادها و تباهیها است.* *
________________________________________
1. به شهادت آیه اكمال، دین مرضی خدا پسند، دین همراه مقام ولایت است: «الیوم اكملت . . . و رضیت لكم الاسلام دینا» سوره مائده،آیه4.
2. ظهور حضرت مهدی از دیدگاه اسلام و مذاهب ؛سید اسدالله شهیدی ، ص 229 .
3. تهاجم یا تفاوت فرهنگی، حسن بلخاری، ص 130
4. الفقهاء حصون الاسلام (كافی، ج 1، ص 38، ح 2)
5. و اماالحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواه حدیثنا; فانهم حجتی علیكم وانا حجهالله .(وسائلالشیعه، ج 18، ص 101; كمالالدین، ص 484). .
6. كیهان، 17/11/63 .
7. كیهان، 17/11/63 .
8. اطلاعات، 14/11/63
9. پیام انقلاب، ش 26، 27/11/69 .
10. پیروزی بدون جنگ، ریچارد نیكسون، ترجمه دكتر جعفر ثقهالاسلامی .
11.سوره ضحی، آیه 11 .
12.سوره صافات،آیه24 .
* * . برگرفته از فصلنامه انتظار شماره 6 با کمی تغییر.
* . برگرفته از فصلنامه انتظار شماره 6 با کمی تغییر.
سید مسعود پور سید آقایی ـ دوماهنامه امان شماره 9
