معنای ستار بودن خدا، آن است كه اعمال انسان ها را از دیگر انسان ها می‌پوشاند تا آبروی آنان حفظ گردد. پیامبر و امامان مظهر اسما و صفات الهی هستند. همان گونه كه خداوند، ناظر بر اعمال مردم است، پیامبر و امامان نیز چشم خدا میان خلق هستند و اعمال آنان را می‌بینند.
روایات عرضه اعمال خدمت امام عصر، معتبرند و نافی ستّاریت خداوند نیست. میان پیروان مكتب اهل بیت، با توجّه به اخبار فراوانی كه از امامان رسیده، عقیده این است كه پیامبر و امامان از اعمال همه امت آگاه می‌شوند؛ یعنی خداوند از طرق خاصّی اعمال امت را بر آنان عرضه می‌دارد. روایات، در این زمینه، بسیار است. پیش از آوردن حدیث، برای تایید موضوع، آیاتی را كه به موضوع عرضة اعمال بر پیامبر و امام دلالت دارد، می آوریم. خدای سبحان در قرآن مجید می‌‌فرماید: «و قل اعملوا فسیری الله عملكم و رسوله و المؤمنون»؛ بگو: عمل كنید، خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می‌بینند….
از طرفی، نبی مكرّم اسلام صلی الله علیه و آله شاهد و گواه امت است: «یا أیها النبی إنا ارسلناك شاهداً»؛ و «فكیف إذا جئنا من كل أمۀ بشهید و جئنا بك علی هؤلاء شهیداً؛ حال آنان چگونه است آن روز كه برای هر امت، گواهی بر اعمالشان می‌طلبیم و تو را گواه بر اعمال آنان قرار خواهیم داد؟».
مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌گوید: هر عملی كه انسان انجام می‌دهد، از خیر یا شر، خدا و رسولش و مؤمنان، حقیقت عمل خیر یا عمل شر را مشاهده می كند؛
منظور از «مؤمنون» در آیه 105 از سوره‌ی توبه، امامان هستند. یعقوب بن شعیب گوید: از امام صادق علیه السلام دربارة این آیه پرسیدم. فرمود: «مؤمنان، امامان هستند». پس اعمال انسانی، از خیر و شر، به رسول خدا و امامان عرضه می شود. ابوبصیر از امام صادق علیه السلام نقل می كند:
در هر بامداد، كردار بندگان نیكوكار و فاسق بر رسول خد اصلی الله علیه و آله عرضه می شود؛ پس بر حذر باشید از كردار ناشایست. همین است معنای قول خدای تعالی «قل اعملوا فسیری الله علیكم و رسوله … ».
بنابراین پیامبر و امامان از حقیقت اعمال بندگان با خبر هستند و اعمال آنان را مشاهده می كنند.
معنای ستار بودن خدا، آن است كه اعمال انسان ها را از دیگر انسان ها می‌پوشاند تا آبروی آنان حفظ گردد. پیامبر و امامان مظهر اسما و صفات الهی هستند. همان گونه كه خداوند، ناظر بر اعمال مردم است، پیامبر و امامان نیز چشم خدا میان خلق هستند و اعمال آنان را می‌بینند. آن روایتی نیز كه فرموده است، خدا، اعمال را حتی از چشم پیامبر مخفی می‌كند، به مواردی خاص اشاره دارد، تا رحمت بیكران الهی را به تصویر كشد.
ضمن آن كه نظارت پیامبر و امام بر اعمال مردم، همانند نظارت خداوند، آثار سازنده فراوانی دارد؛ یعنی همان گونه كه ستّاریت پروردگار، برای تربیت و رشد مردم است، عرضه اعمال مردم بر پیامبر و امامان نیز در همین جهت است؛ زیرا آنان، هادیان امت از طرف خدایند و فیض الهی از طریق آن بزرگواران بر بندگان نازل می‌شود؛ بنابراین، هیچ تنافی و تناقضی مشاهده نمی‌شود.
آیت الله جوادی آملی می فرماید:
خداوند متعال که ستّار العیوب است، می داند کجا ستّاری بکند و کجا ستّاری نکند. اگر کسی ستّار عیوب دیگران باشد و در عین حال مخفیانه مرتکب گناهی شود، ذات اقدس اله اجازه نخواهد داد اسرارش نزد دیگران افشا شود. حتی در قیامت خداوند اجازه نمی دهد کسانی که کنار یک دیگرند از اعمال هم باخبر شوند؛ بنابر این، عملکرد خود شخص بسیار مهم است. اگر کسی پرده دیگران را ندرد و آشکارا به گناه دست نیازد، خداوند، پرده اش را نمی درد. بر این اساس، کسی که با قلم و بیان و اندیشه های ناصواب خود آبروی دین خدا و مردم را می برد، به جایی می رسد که شایسته نیست خداوند متعال آبروی او را حفظ کند. در این موقعیت، خدای سبحان اجازه می دهد صاحبدلان ببینند او چه کرده است و حتی احتمال دارد در قیامت، مقابل دیگران رسوا شود.
دوماهنامه امان شماره 14
