امام مهدی(عج) نیز بر اساس شرایط حاکم بر زمان، به عهد خود با خداوند عمل می‌کند؛ اما برای قیام و تشکیل حکومت، با بررسی روایات، این مطلب روشن می‌شود كه بین فساد و ظلم با ظهور امام زمان(عج) وابستگی و ارتباط خاصی نیست تا به علت زیاد شدن ظلم و فساد، امر ظهور تحقّق یابد، بلكه تنها ارتباط بین ظلم و ظهور این است كه زمان ظهور، ظلم و ستم، جامعه انسا نی را فرا گرفته است؛
ابتدا به این مطلب اشاره می‌كنیم که سکوت نکردن در برابر شکم‌بارگی ستمگران و فقر محرومان، دارای مراحل و راهکارهای متعدد است که یکی از آنها، قیام و تشکیل حکومت است. حضرت علی‌علیه السلام پس از رحلت پیامبر‌صلی الله علیه و آله بیست و پنج سال خانه نشین شد و اقدام ظاهری برای تشکیل حکومت نكرد. امام حسن مجتبی علیه السلام پس از صلح با معاویه، به مدینه بازگشت و حرکت ظاهری خاصی در برابر ظلم‌های معاویه از خود نشان نداد. آیا این دو بزرگوار، کاملاً سکوت کرده بودند یا متناسب با شرایط زمان، عهد و مسئولیت الهی خود را انجام می‌دادند؟
امام مهدی(عج) نیز بر اساس شرایط حاکم بر زمان، به عهد خود با خداوند عمل می‌کند؛ اما برای قیام و تشکیل حکومت، با بررسی روایات، این مطلب روشن می‌شود كه بین فساد و ظلم با ظهور امام زمان(عج) وابستگی و ارتباط خاصی نیست تا به علت زیاد شدن ظلم و فساد، امر ظهور تحقّق یابد، بلكه تنها ارتباط بین ظلم و ظهور این است كه زمان ظهور، ظلم و ستم، جامعه انسا نی را فرا گرفته است؛ از این‌رو در روایات متعدد، ظهور حضرت و عدالت فراگیر او، با این بیان مورد توجه و اشاره قرار گرفته است که «زمین را پر از عدل و داد می‌كند، همان گونه كه پر از ظلم و ستم شده بود»، نه این‌كه شرط ظهور گسترش ظلم و ستم باشد. آنچه در ظهور حضرت مهدی(عج) دخالت دارد، آن است كه زمینه‌های ظهور فراهم باشد و مردم، قابلیت پذیرش حضرت و اطاعت امر او را داشته باشند.
باید توجه داشت اگر حضرت علی‌علیه السلام هنگام قبول خلافت، آن كلام بلند را فرمود و خلافت را پذیرفت، بدان سبب بود كه مردم، آمادگی خود را برای پذیرش ولایت ایشان، اعلام كردند و حجت بر امام تمام شد، ولی تاریخ به ما نشان می‌دهد كه مردم واقعاً آمادگی پذیرش حكومت علوی را نداشتند؛ لذا حضرت پس از حكومتی حدوداً پنج ساله، در مسجد كوفه به شهادت رسید.
شهادت حضرت، ضایعه بسیار بزرگ و غیر قابل جبرانی برای جامعه بشریت بود، ولی راه امامت، به وسیله امام حسن و سایر امامان ادامه یافت؛ علاوه بر آن، وظیفه هر امام، از سوی خداوند با توجه به زمان و محیط و مردم تعیین شده است. وظیفه حضرت علی‌علیه السلام آن نبود كه با قیامی جهانی، عدالت را فراگیر كند. ولی وظیفه امام مهدی(عج) كه آخرین امام است، فراگیر كردن عدالت و اسلام در سرتاسر جهان است؛ از این‌رو زمان ظهور، وقتی خواهد بود كه واقعاً مردم دنیا، قابلیت پذیرش را در خود ایجاد كنند و حضرت را بخواهند و تا آخر همراه باشند.
دوماهنامه امان شماره 20
