59. سرعت در كارها و پروژهها
از جمله موفقیتهای امام زمان(عج) در عصر ظهور، سرعت در كارهایش میباشد و این موضوعی است كه در علوم سیاسی نیز مورد توجه قرار گرفته است، لذا دولتمردان و كارگزاران نظام اسلامی نیز میتوانند با الگو گرفتن از سیاستهای كلان حضرت مهدی(عج) با تسریع در انجام پروژهها به موفقیت دست یابند.
از امام صادق علیه السلام نقل شده كه درباره حضرت مهدی(عج) فرمود: «أما و الله لیغیبنّ عنكم مهدیكم... ثم یقبل كالشهاب الثاقب فیملؤها عدلاً و قسطاً كما ملئت جوراً و ظلماً؛ آگاه باشید! به خدا سوگند! به طور حتم مهدی شما از بین شما غایب خواهد شد... سپس همانند شهابسنگ آسمانی كه سرعتی شگفتآور دارد، روی آورده و زمین را پر از عدل و داد خواهد كرد، همانگونه كه پر از ظلم و جور شده باشد».
60. استحكام حكومت با بر طرف كردن ظلم
وظیفه دولتمردان اسلامی در جامعه مهدوی، عدالتمحوری و نابودی ظلم و تعدّی و تجاوز است و اینكه سعی كنند تا با ظالم برخورد كرده و ریشه او را بخشكانند، از این طریق است كه اهالی كشورها با میل و رغبت به او تمایل خواهند نمود، همانگونه كه حضرت مهدی(عج) با ریشهكن كردن ظلم و سرانش، كشورها را تصرف خواهد كرد.
از امام صادق علیه السلام نقل شده كه درباره حضرت مهدی(عج) فرمود: «ویبعث المهدی جنوده الی الآفاق و یمیت الجور و اهله و تستقیم له البلدان؛ مهدی(عج) لشكرش را به اطراف میفرستد و ظلم و ظالمان را نابود كرده و [اهالی] كشورها مطیع او میگردند».
61. استفاده از سلسله مراحل
امام زمان(عج) در عصر غیبت صغری از آنجا كه قرار بود از عموم مردم تا حدودی غایب باشند، لذا ارتباط خود را با مردم از راه تعیین سلسله مراحل انجام میداد، به این نحو كه وكلا، رابط بین مردم و سفرا بوده و سفیران، حلقه وصل بین امام و وكیل به حساب میآمدند، این روش را باید مسئولان سطح بالای جامعه نیز به جهت حفظ جان خود و تسریع در كارهای مردم دنبال كنند.
نكته دیگری كه از این روش حضرت استفاده میشود، این [است] كه نباید حاكم اسلامی تمام كارهای مردم را به وزیران و استانداران واگذار كند، بلكه باید تدبیری اندیشد تا قسمتی از نامهها به خودش برسد، همان كاری كه حضرت مهدی(عج) انجام میدهد.
62. باصلابت و هیبت
مسئولان نظام اسلامی باید باصلابت و هیبت، با افراد برخورد داشته تا رعیت به فرمان آنها بوده و نافرمانی نكنند.
نقل شده كه امام باقر علیه السلام این آیه را زیاد قرائت میكرد: «بَعَثْنَا عَلَیكُمْ عِبَاداً لَّنا أُولِی بَأْس شَدِید»، آنگاه فرمود: «و هو القائم و اصحابه اولی بأس شدید؛ مقصود، قائم و اصحاب اوست كه شوكت و هیبت و صلابت دارد».
63. گزارش از كارهای انجام شده
دولتمردان باید كارهایی را كه انجام دادهاند به مردم گزارش دهند تا اطمینان مردم را به خود جلب كنند.
از امام علی علیه السلام روایت شده كه درباره حضرت مهدی(عج) فرمود: «فیریكم كیف عدلُ السیره؛ او به شما نشان خواهد داد كه رفتار عادلانه چگونه خواهد بود».
64. جلوگیری از ظلم
مسئولان قضایی نظام اسلامی و قُضات، باید چنان عدالتگستر باشند كه كسی جرأت ظلم و تعدی به افراد را نداشته باشد.
امام رضاعلیه السلام درباره حضرت مهدی(عج) فرمود: «و هو صاحب الغیبه قبل خروجه فاذا خرج أشرقت الأرض بنوره و وضع میزان العدل بین الناس فلا یظلم احدٌ احداً؛ و آن حضرت قبل از خروجش غایب گردد و چون ظهور نماید، زمین را به نورش پرتوافكنی نماید و ترازوی عدل را بین مردم قرار دهد تا مردم به یكدیگر ظلم نكنند».
65. تشویق كارگزاران مخلص
دولتمردان اسلامی وظیفه دارند تا با الگوگیری از حضرت مهدی(عج)، كارگزاران مخلص و متعهد را تشویق و تمجید نمایند.
امام زمان(عج) در نامهای خطاب به شیخ مفید فرمود: «للأخ السدید، و الولی الرشید، الشیخ المفید، أبی عبدالله محمّد بن محمّد بن النعمان، أدام الله اعزازه... امّا بعد: سلام علیك أیها الولی المخلص فی الدین، المخصوص فینا بالیقین؛ به برادری كه مورد تأیید بوده و دوست رشید ما، ابوعبدلله محمّد بن نعمان كه خداوند عزّتش را مستدام گرداند... امّا بعد، سلام بر تو ای دوست دینی مخلص ما و كسی كه در راه ما به یقین مخصوص رسیدهای». همچنین در ادامه نامه آمده است: «و نُعْلِمك ـ أدام الله توفیقك لنصره الحق و أجزل مثوبتك علی نطقك عنّا بالصدق ـ انّه قد أُذِن لنا فی تشریفك بالمكاتبه، و تكلیفك ما تؤدّیه عنّا إلی موالینا قِبَلك ؛ به تو اعلام میدارم ـ خداوند توفیقت را برای یاری حق مستدام گرداند و به جهت صداقت در گفتارت تو را جزای خیر دهد ـ به ما اجازه داده شده تا شما را مشرّف به نوشتن نامه نماییم و در آن، تو را مكلّف به ادای وظایفی كردهایم كه باید به شیعیان ما برسانی».
66. خبرگرفتن از احوال مردم
مسئولان بلندپایه نظام اسلامی، گرچه به جهت وظایف سنگینی كه بر عهده دارند و نیز به جهت مسائل امنیتی كه در نظر میگیرند، نمیتوانند با مردم ارتباط نزدیك داشته باشند، ولی وظیفه دارند تا اطلاعات دقیقی از وضعیت و مشكلات مردم داشته و از آنها آگاه باشند.
از امام زمان(عج) نقل شده كه در نامه به شیخ مفید فرمود: «نحن و ان كنّا ناوین (ناءین) بمكاننا النائی عن مساكن الظالمین، حَسْبَ الذی اراناه الله لنا من الصلاح و لشیعتنا المؤمنین فی ذلك مادامت دوله الدنیا للفاسقین، فانّا نحیط علماً بأنبائكم ، و لا یعزب عنّا شیء من اخباركم و معرفَتِنا بالذلّ الذی اصابكم؛ ما گرچه به جهت دور ماندن از مكانهای ظالمین به جهت مصلحتی كه خداوند متعال برای ما تدارك دیده است، از شما دوریم، ولی از احوال شما اطلاع كامل داشته و هرگز چیزی از اخبار شما و مصیبتهایی كه بر شما وارد میشود بر ما مخفی نخواهد بود».
ادامه دارد...
. كمال الدين، ج 2، ص341، باب 33، ح 22.
. الفتاوي الحديثيه، ص31.
. بحارالأنوار، ج 51، ص57.
. نهج البلاغه، ص425.
. كمال الدين، ص371، باب 35.
. احتجاج، ص495.
. همان.
. همان.
علی اصغر رضوانی ـ دوماهنامه امان شماره 20